Trẻ em có thay răng hàm không? Lưu ý trong quá trình thay răng

Được giải đáp bởi Bác sĩ Nha khoa Vũ Thị Phương – Bác sĩ Răng Hàm Mặt – Chuyên gia Niềng răng, bọc răng sứ  – Nha Khoa Paris Thái Thịnh.

Trẻ em có thay răng hàm không ắt hẳn là câu hỏi mà rất nhiều phụ huynh đang quan tâm đến. Vì răng hàm có vai trò rất quan trọng trong việc ăn nhai, nghiền nát thức ăn giúp cho cơ thể hấp thụ đủ các chất dinh dưỡng. Do đó, đối với vấn đề chăm sóc hay việc chúng có thay không luôn là điều được chú trọng đến.

1. Răng hàm là những răng nào

Răng hàm hay còn được gọi là răng cối, luôn đóng vai trò quan trọng trong chức năng tiêu hóa, nói chuyện và hình thành khuôn mặt. Thông thường, một hàm sẽ có 32 chiếc răng. Trong đó, 1/4 hàm sẽ bao gồm hai răng hàm nhỏ tại vị trí số 4 và 5, ba răng hàm lớn tại vị trí số 6, 7 và 8.

Răng hàm nhỏ có nhiệm vụ cắn và nghiền thức ăn. Chúng có hình dạng nhọn và sắc bén, giúp chúng ta nghiền nát thức ăn ban đầu.

Trái lại, răng hàm lớn chuyên dùng để nhai và nghiền thức ăn một cách hiệu quả. Chúng có bề mặt phẳng và khả năng nghiền mạnh mẽ để giúp tiêu hóa thức ăn một cách hiệu quả.

Có thể bạn chưa biết, răng hàm là một phần quan trọng của cấu trúc khuôn mặt. Chúng giúp định hình dáng mặt và mang lại sự cân đối cho khuôn mặt. Nếu bị mất hoặc xuất hiện sự bất thường về răng hàm có thể ảnh hưởng đến hình dạng khuôn mặt và tự tin của một người.

Tuy nhiên, trên thực tế thì không phải ai cũng có đủ toàn bộ các răng cối, nhất là răng số 8 dù đã ở trong độ tuổi trưởng thành. Bởi răng hàm số 8 là một chiếc răng đặc biệt, chúng phát triển cuối cùng. Nhưng nhiều người chỉ mọc 1, 2 hoặc 3 và thậm chí là không mọc chiếc nào.

Răng hàm là những răng 4, 5, 6, 7 và 8

2. Trẻ em có thay răng hàm không

Theo quy luật tự nhiên, khi đến một độ tuổi nhất định, những chiếc răng sữa trên hàm của trẻ sẽ bị lung lay và rụng đi để nhường chỗ cho răng vĩnh viễn phát triển lên thuận lợi, đảm bảo các chức năng cần thiết.

Thế nhưng, không giống như nhóm răng cửa và nanh, không phải vị trí răng hàm nào cũng sẽ được thay như vậy. Do đó, để trả lời chính xác cho câu hỏi răng hàm ở trẻ em có thay không, cha mẹ cần phải dựa vào từng trường hợp cụ thể.

2.1. Răng hàm có thay

Trong quá trình phát triển, răng hàm hệ ban đầu sẽ đến một độ tuổi thích hợp và bắt đầu lung lay, mở đường cho những răng vĩnh viễn mọc lên. Theo đó, răng hàm nhỏ số 1 và 2 ở cả hàm trên và hàm dưới sẽ được thay một lần trong đời và thường gặp ở độ tuổi 10-12.

Những vị trí trên còn được gọi là răng tiền hàm và sau đó chuyển dần thành răng vĩnh viễn. Quá trình này là một phần tự nhiên trong sự phát triển răng miệng của trẻ em.

Điều quan trọng mà các bậc cha mẹ cần lưu ý là không nên tự nhổ răng cho trẻ ở nhà, vì điều đó có thể gây ra những vấn đề, ảnh hưởng nguy hiểm. Trong mọi trường hợp, hãy đưa trẻ đến bác sĩ nha khoa để được xem xét, thăm khám, quan sát hướng mọc của răng và thực hiện quá trình nhổ bỏ an toàn, hiệu quả nhất.

Răng hàm số 4 và 5 sẽ thay một lần

2.2. Răng hàm không thay

Răng hàm lớn số 6, 7 và 8 là răng mọc vĩnh viễn, không trải qua quá trình thay đổi như những vị trí khác trên hàm. Điều đáng lưu ý là các răng hàm lớn không thể thay thế bằng răng khác, ngay cả khi chúng bị sâu. 

Cũng chính bởi vì vậy đã đặt nhiều trách nhiệm lên vai các bậc cha mẹ trong việc chú ý giữ gìn và chăm sóc những chiếc răng này cho trẻ thật kỹ. Việc duy trì vệ sinh miệng tốt và chế độ ăn uống hợp lý là cực kỳ quan trọng để tránh tình trạng sâu răng trầm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ ở hiện tại và trong tương lai.

Đồng thời, đây còn là trong những răng mọc muộn nhất trong trên hàm của con người. Thậm chí răng số 8 còn phát triển trong độ tuổi từ 18 – 25 . Vì thế, việc hiểu rõ về quá trình mọc răng này và cách chăm sóc chúng là điều quan trọng.

Như vậy, đối với trường hợp thứ hai thì đáp án dành cho câu hỏi trẻ con có thay răng hàm không hay răng hàm có thay không sẽ là KHÔNG.

Răng hàm số 6, 7 và 8 sẽ không thay

3. Trẻ mấy tuổi thay răng hàm

Đối với vấn đề trên Bác sĩ Nha khoa Vũ Thị Phương – Bác sĩ Răng Hàm Mặt – Chuyên gia Niềng răng, bọc răng sứ  – Nha Khoa Paris Thái Thịnh cho biết: Đối với những chiếc răng hàm sẽ thay, khi đến độ tuổi thích hợp, chúng sẽ bắt đầu lung lay và sau đó rụng đi, để tạo chỗ trống cho những răng vĩnh viễn mới mọc lên. Thời điểm thay răng thường diễn ra từ 10 đến 12 tuổi, đánh dấu một sự phát triển quan trọng về thể chất của trẻ.

Thế nhưng, thời gian thay răng hàm ở nhiều bé sẽ không hoàn toàn giống nhau. Có bé sẽ thay sớm hơn, nhưng cũng có bé thay muộn hơn khoảng thời gian trên. Nhưng điều đó là hoàn toàn bình thường, nên các bậc phụ huynh cũng không cần lo lắng quá nhiều đối với vấn đề bao nhiêu tuổi thì thay răng hàm.

Răng lung lay là dấu hiệu đầu tiên cho biết trẻ sắp thay răng sữa. Khi răng sữa bị lung lay, chúng thường dễ dàng rụng đi khi chỉ cần có một tác động ngoại lực nhẹ. Do đó, lúc bấy giờ phụ huynh hoàn toàn có thể tự nhổ bỏ chúng tại nhà cho bé yêu.

Tuy nhiên, không phải trường hợp nào răng hàm cũng được thay thế một cách dễ dàng. Có những trường hợp chúng lung lay mà không rụng, gây khó khăn và lo lắng cho bố mẹ. Trong trường hợp đó, phụ huynh nên đưa trẻ đến bác sĩ nha khoa thăm khám trực tiếp.

Trẻ từ 10 – 12 tuổi sẽ thay răng hàm

4. 12 tuổi còn thay răng không

Trong quá trình phát triển răng của trẻ, tuổi 12 là giai đoạn quan trọng khi trẻ hoàn tất quá trình thay răng. Răng số 7 cũng bắt đầu mọc lên và thường kết thúc vào lúc trẻ 15 tuổi. Tuy nhiên, đối với những người có cung răng nhỏ hẹp, việc mọc răng số 8 có thể gặp khó khăn. Thực tế, trường hợp răng số 8 mọc ngầm hoặc bị kẹt là những vấn đề phổ biến xảy ra trong giai đoạn này.

Để giữ cho răng khôn phát triển một cách bình thường, quan trọng nhất là phụ huynh cần theo dõi quá trình phát triển của chúng và thăm khám nha khoa định kỳ. Nha sĩ có thể đánh giá tình trạng răng và đưa ra các phương pháp xử lý phù hợp, bao gồm việc gắp bỏ bỏ nếu cần thiết.

Tương tự đối với câu hỏi 13 tuổi còn thay răng không, thì đáp án là KHÔNG. Bởi lúc bấy giờ quá trình thay răng sữa đã hoàn tất, chỉ còn những răng hàm lớn đang trong quá trình phát triển mà thôi.

5. Khi trẻ thay răng hàm cần phải làm gì

Khi trẻ thay răng hàm, có một số biện pháp cần thiết để đảm bảo sự phát triển và sức khỏe của bé một cách tốt nhất. Dưới đây là một số điều phụ huynh nên làm:

Chăm sóc vệ sinh răng miệng: Hướng dẫn trẻ chải răng đúng cách ít nhất hai lần mỗi ngày bằng bàn chải mềm và kem đánh răng chứa fluoride. Đảm bảo rằng trẻ vệ sinh kỹ càng cả phía trước và phía sau của răng. Ở những vị trí đã nhổ răng hàm, khi răng mới chưa mọc lên cần tránh chải trực tiếp vào, thay vào đó hãy súc miệng nước muối để làm sạch khoang miệng, tránh nhiễm trùng.

Theo dõi chế độ ăn uống: Cung cấp cho trẻ một chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối, bao gồm các loại thực phẩm giàu canxi và vitamin D để hỗ trợ sự phát triển, tính chắc chắn của răng.

Hạn chế thức ăn và đồ uống có đường: Tránh cho trẻ ăn quá nhiều thức ăn chứa đường, nhất là đồ ngọt, bánh kẹo và đồ uống có ga. Đường có thể gây tổn thương răng và dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn gây hại.

Kiểm tra định kỳ với nha sĩ: Đưa trẻ đi kiểm tra răng hàm định kỳ để đảm bảo rằng sự phát triển của chúng diễn ra đúng quy luật tự nhiên và đồng thời phát hiện sớm bất kỳ vấn đề nào.

Tránh hoạt động gây tổn thương: Không cho trẻ gặm các vật dụng cứng hay các hoạt động có thể dẫn đến tổn thương như dùng răng để mở vỏ hạt, cắn đầu bút hoặc đá bóng, chơi bóng rổ… Nếu bị tổn thương nặng, rất có thể sẽ khiến cho răng mới không thể mọc lên bình thường.

Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường như đau nhức dữ dội, áp xe răng… hãy đưa trẻ đến gặp nha sĩ ngay lập tức.

Khi trẻ thay răng hàm nên đưa đi khám nha sĩ

Mong rằng, với những chia sẻ về chủ đề trẻ em có thay răng hàm không trên đây của chúng tôi đã gửi đến các bạn thật nhiều thông tin hữu ích. Dù là ở vị trí nào trên hàm thì việc thay răng của trẻ luôn là một dấu mốc quan trọng. Bởi vậy, các bậc phụ huynh cần phải lưu tâm tới vấn đề chăm sóc như thế nào để quá trình này diễn ra một cách an toàn, răng vĩnh viễn mọc lên tốt nhất.