Bị lở miệng, loét miệng phải làm sao để khắc phục?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nha khoa Hoàng Thị Thu Hiền – Bác sĩ Răng Hàm Mặt – Chuyên gia Niềng răng – Nha Khoa Paris Thái Thịnh.

Bị loét miệng phải làm sao? ắt hẳn là câu hỏi không của chỉ riêng ai, khi đây là một trong những bệnh lý răng miệng thường gặp. Lở loét miệng thường là các vết loét xuất hiện trên môi, má và vòm miệng. Mặc dù gần như không gây ra các biến chứng nguy hiểm, nhưng các vết loét khiến chúng ta bị đau đớn và thậm chí còn ảnh hưởng tới việc ăn uống, vệ sinh răng miệng hàng ngày. Nhưng thật may mắn, các vết loét trong miệng có thể được điều trị dễ dàng và với một số biện pháp đơn giản tại nhà.

1. Điều cần biết về lở miệng (loét miệng)

Loét miệng hay còn được gọi là lở nhiệt, nhiệt miệng, là tình trạng rất nhiều người gặp phải, từ người lớn cho đến trẻ nhỏ. Tuy nhiên, không phải ai trong chúng ta cũng hiểu rõ về bệnh lý răng miệng này.

1.1. Lở miệng là gì? Thường xuyên bị lở loét trong miệng là bệnh gì?

Lở miệng là một hiện tượng thường gặp khi xuất hiện những vết loét nhỏ trên niêm mạc miệng. Các vết loét này thường không sâu và có kích thước nhỏ, nhưng lại gây ra khá nhiều bất tiện cũng như khó chịu cho người bị.

Khu vực xung quanh thường sưng đỏ và vết loét ban đầu có màu trắng, sau đó chuyển dần sang màu vàng. Đây là một triệu chứng đáng chú ý của bệnh nhiệt miệng, những người bị thường cảm thấy đau rát khi tiếp xúc với thức ăn, nước hoặc khi chải răng.

Các vết loét có thể xuất hiện bất kỳ ở mô mềm nào trong miệng của bạn, bao gồm môi, má, nướu, lưỡi và vòm miệng. Thậm chí, chúng có thể xuất hiện trên thực quản, ống dẫn đến dạ dày của bạn.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp vết loét hình thành do điều kiện sức khỏe tiềm ẩn. Thường xuyên bị lở miệng có thể là do các bệnh lý về gan, đường tiêu hóa, nhiễm trùng, thậm chí là ung thư.

Do đó, bạn cần tìm hiểu rõ nguyên nhân cụ thể và cách trị lở miệng nhanh nhất trước khi chúng chuyển biến đến giai đoạn nặng khó lường bằng cách đi thăm khám bác sĩ nha khoa trực tiếp.

Lở miệng là bệnh lý răng miệng thường gặp

1.2. Vì sao miệng bị lở?

Theo quan niệm Tây y, nhiệt ở miệng có thể là dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe, bao gồm thiếu hụt vitamin và dưỡng chất quan trọng, rối loạn nội tiết tố, rối loạn tiêu hóa và cả nhiễm khuẩn. Còn theo Đông y, nhiệt ở miệng có thể xuất phát từ nhiệt độc và bị ảnh hưởng bởi tâm, can, tỳ, vị và thận, đồng thời còn phụ thuộc vào chế độ ăn uống của chúng ta.

Tuy nhiên, theo các nghiên cứu khoa học hiện đại, hầu hết các vết lở miệng xảy ra là kết quả của sự kích ứng, tổn thương các mô mềm trong khoang miệng. Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây kích ứng miệng và dẫn đến bệnh lở miệng, bao gồm:

• Do di truyền.
• Hệ miễn dịch kém.
• Dị ứng với một số thực phẩm.
• Bệnh lở miệng ở người lớn do răng giả sần sùi, lắp bị kênh cộm cọ sát vào nướu răng và lưỡi
• Một chiếc răng sắc nhọn, bị mẻ gây trầy xước các mô mềm xung quanh.
• Mắc cài niềng răng.
• nhiệt miệng ở mép, môi do ăn các đồ ăn/ đồ uống cay nóng.
• Hút thuốc lá.
• Tác dụng phụ trong quá trình sử dụng một số loại thuốc kháng sinh.
• Thực phẩm có tính axit cao.
• Phụ nữ có bầu bị thay đổi nội tiết tố.
• Va đập mạnh.
• Thiếu vitamin C, B12 và axit folic.

Một số nguyên nhân gián tiếp khác khiến chúng ta bị lở miệng bao gồm:

• Một số bệnh do virus, vi khuẩn và nấm Herpes gây ra.
• Lở miệng HIV giai đoạn cuối.

1.3. Dấu hiệu bệnh lở miệng kéo dài

Khi những vết loét ở miệng xuất hiện, chúng thường gây đau đớn, thậm chí là sốt cao và khiến các hoạt động hàng ngày như đánh răng hoặc ăn uống khó khăn hơn.

Trong hầu hết các trường hợp, các vết loét miệng kéo dài, tái phát nhiều lần sẽ có màu đỏ hoặc trắng đục ở môi, má, lưỡi, nướu,… cụ thể từng bệnh như sau:

• Biểu hiện của bệnh giời leo ( zona thần kinh) là những miệng bị sưng đỏ, xuất hiện các bóng nước trên làn da song song với đường đi của dây thần kinh.
• Bệnh lở miệng do nấm candida hay bệnh tưa miệng là một bệnh nhiễm nấm làm cho các mảng trắng và đỏ xuất hiện trong miệng.
• Vi khuẩn herpes simplex – nguyên nhân lở loét miệng ở dưới lưỡi, lợi và cũng có thể tạo ra vết loét sinh dục.
• Bệnh phong – một bệnh lý mãn tính gây ra phát ban ngứa, viêm trong miệng hoặc trên da.
• Viêm nướu – một bệnh viêm nhiễm phổ biến, đặc biệt gây ra bệnh lở miệng ở trẻ em. Các vết lở tương tự như vết viêm loét miệng lưỡi ở người lớn, nhưng chúng xuất hiện cùng với các triệu chứng cảm lạnh hoặc cúm.
• Bệnh bạch sản niêm mạc miệng gây ra các mảng màu trắng xám xuất hiện gần như bất cứ nơi nào trong miệng.
• Bệnh loét miệng ở trẻ nhỏ thường gặp đó là bệnh tay chân miệng, gây ra các mảng đỏ nhỏ, đau đớn xuất hiện trên nhiều bộ phận của cơ thể.
• Lở miệng lâu ngày không khỏi có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư, khi một mảng đỏ xuất hiện trên nướu, lâu ngày gây lở loét.
• Các vết viêm loét miệng mãn tính sẽ xuất hiện một mảng đỏ, cạnh phẳng và các mảng trắng hoặc xám bao quanh chúng.
• Loét miệng HIV thường kèm theo các hiện tượng khô miệng, tự nhiên chảy máu chân răng, da vàng đi, chân tay có nhiều vết thâm…

1.4. Bệnh loét miệng có nguy hiểm không?

Đối với vấn đề trên Bác sĩ Nha khoa Hoàng Thị Thu Hiền – Bác sĩ Răng Hàm Mặt – Chuyên gia Niềng răng – Nha Khoa Paris Thái Thịnh cho biết: Đa số các vết nhiệt miệng (loét) sẽ tự khỏi sau vài ngày, tuy nhiên, chúng có thể gây khó chịu đáng kể và ảnh hưởng đến việc ăn uống. Mặc dù không nguy hiểm, nhưng nếu vết nhiệt miệng kéo dài mà không tự khỏi, nó có thể là dấu hiệu của vấn đề lớn hơn và cần được khám bệnh để tìm ra nguyên nhân chính xác.

Như đã phân tích phía trên, bị lở mép miệng không nguy hiểm nếu bị gây ra bởi yếu tố kích ứng miệng trực tiếp, va đập, cọ xát hoặc do đồ ăn.

Tuy nhiên, một số bệnh lở mép miệng ở trẻ em hay người lớn lại là do các bệnh khác gây ra như HIV, bệnh phong, nấm, bạch sản niêm… sẽ vô cùng nguy hiểm, gây sưng phồng, phá hủy khoang miệng, thậm chí là tử vong.

Nếu nhiệt miệng kéo dài hoặc tái phát thường xuyên với mức độ nghiêm trọng, bạn nên hỏi ý kiến ​​bác sĩ để xác định nguyên nhân cụ thể và lên kế hoạch điều trị phù hợp.

Bệnh lở miệng không nguy hiểm và có thể tự khỏi trong vài ngày

1.5. Bị lở miệng có lây không?

Về cơ bản thì bệnh nhiệt miệng không gây lây nhiễm. Điều này có nghĩa là bạn không thể lây bệnh cho người khác thông qua tiếp xúc gần gũi, chia sẻ đồ dùng hàng ngày hoặc qua không khí.

Tuy nhiên, bị lở miệng nặng có thể truyền nhiễm thông qua đường nước bọt, ăn uống nếu bệnh là do virus hoặc nấm gây ra.

Riêng viêm loét miệng lưỡi hay khoé miệng bị loét do HIV sẽ lây qua đường quan hệ tình dục không an toàn, mẹ sang con, dùng chung kim tiêm…

Như vậy, nếu chỉ bị lở miệng thông thường là do chế độ ăn uống, sinh hoạt của mỗi người thì không thể lây được. Thậm chí, bạn không cần chữa thì chúng cũng sẽ tự khỏi mà không gây ra bất kỳ biến chứng nào.

1.6. Bệnh lở miệng kéo dài bao lâu?

Vết loét sẽ lành hoàn toàn sau 1 – 3 tuần đối với vết loét nhỏ, trong khi vết loét lớn có thể mất tới 6 tuần để chữa lành. Bệnh nhiệt miệng là một bệnh lý khá đặc biệt, có thời gian tự phát và tự khỏi mà không cần điều trị. Thường thì bệnh kéo dài trong khoảng một đến hai tuần, nhưng có thể kéo dài hơn tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của cá nhân.

Tuy nhiên, trong trường hợp như ung thư miệng hoặc nhiễm trùng từ virus, chẳng hạn như herpes simplex thì sẽ không biến mất ngay và thường sẽ lan rộng.

Trong khi ung thư miệng là những nốt bằng phẳng pha, đan xen các khu vực màu đỏ và trắng, hình thể sần sùi, cứng và không dễ cạo. Chúng thường xuất hiện trên lưỡi, dưới lưỡi, nướu hoặc trên má.

Do vậy, nếu bạn thấy các khối u cục, vết sưng đỏ nào trong miệng kéo dài hơn 2 tuần, bạn nên đi khám bác sĩ.

2. Bị loét miệng nên ăn gì và kiêng ăn gì?

Tuy rằng, bệnh lở miệng có thể tự khỏi nhưng để tránh tình trạng đau rát, khó chịu kéo dài thì bạn cần chú ý hơn tới chế độ ăn uống cũng như kiêng khem một số điều nhất định.

2.1. Bị lở miệng ăn gì là tốt nhất?

Một trong những nguyên nhân gây bệnh lở miệng chính là do chế độ ăn uống không khoa học. Vì vậy, bạn nên ăn các loại thực phẩm mềm, dễ nuốt, chứa nhiều vitamin và axit folic hay các loại đồ ăn lành tính, thanh nhiệt cao.

• Ăn nhiều thực phẩm mềm và thực phẩm chế biến ở dạng lỏng: Hãy thử các loại súp ấm (nấu kỹ và ăn khi nó đã nguội bớt), ngũ cốc nấu chín cho thêm nước hoặc sữa, bột yến mạch, sữa chua, bánh pudding, khoai tây nghiền với nước sốt, mỳ ống và trái cân chín mềm.
• Tăng cường bổ sung rau củ quả: Các loại rau củ quả giàu vitamin và khoáng chất như rau chân vịt, rau cải, súp lơ, cà rốt, cam, chanh, dâu tây, táo, kiwi… chúng sẽ giúp đẩy nhanh quá trình lành vết thương.
• Bổ sung các loại đồ uống thanh nhiệt cơ thể: Nước rau má, nha đam, nước dừa, trà xanh…

2.2. Bị loét miệng cần kiêng ăn gì và làm gì?

Bên cạnh thực đơn lở các món nên ăn, bạn cần lưu ý một số thực phẩm phải hạn chế trong giai đoạn bị lở loét miệng lưỡi như sau:

• Tránh ăn thực phẩm có tính nóng hoặc kích thích vi khuẩn phát triển như sôcôla, cà chua, cà phê, đậu phộng, hạnh nhân, dâu tây, phô mai và bột mì.
• Không nên ăn đồ ăn quá cay nóng và quá lạnh.
• Tránh ăn thực phẩm cứng hoặc sắc nọn (ví dụ: bánh mì nướng, khoai tây chiên giòn).
• Đừng nhai kẹo cao su

Ngoài ra khi bị nhiệt miệng, bạn cũng cần phải tránh một số điều như sau:

• Hạn chế căng thẳng và lo lắng quá mức, vì đây cũng có thể là tác nhân gây ra tình trạng hay bị lở miệng.
• Tránh sử dụng bàn chải đánh răng lông cứng, đầu to để đánh răng.
• Không sử dụng kem đánh răng chứa thành phần natri lauryl sulphate.
• Không sử dụng các loại nước súc miệng có thành phần tẩy rửa mạnh.

Bị lở miệng nên ăn các món mềm

Đăng ký chuyên gia tư vấn ngay hôm nay

3. Bị lở miệng nên bôi, uống thuốc gì?

Nếu như bạn đang bị lở miệng thì để tình trạng này nhanh chóng biến mất, bạn có thể sử dụng các dạng thuốc bôi, viêm uống vitamin hoặc thuốc đừng uống do bác sĩ chỉ định.

3.1. Bị lở môi bôi thuốc gì

Đối với vấn đề bị lở miệng làm sao để nhanh khỏi thì điều đầu tiên nhiều người nghĩ đến đó là các loại thuốc bôi nhiệt miệng. Đây là giải pháp rất được ưa chuộng, bởi chúng có tác dụng nhanh chóng và vô cùng tiện lợi khi sử dụng.

Có rất nhiều loại thuốc chữa nhiệt miệng, lở miệng được bày bán trên thị trường có thể kể đến như

• Thuốc nhiệt miệng kamistad: Được các bác sĩ khuyên dùng bởi sự lành tính và đẩy lùi cảm giác đau nhức, khó chịu nhanh chóng. Thuốc có khả năng giảm đau và sát trùng, đặc biệt phù hợp với niêm mạc kích ứng, nhạy cảm.
• Thuốc trị lở miệng mouthpaste: Đây là loại thuốc bôi dạng gel được chỉ định trong một số trường hợp loét miệng áp tơ, lở khoang miệng, viêm đau lợi…
• Thuốc trị lở miệng oracortia: Cũng là một sự lựa chọn tốt nếu bạn chưa biết bị lở mép miệng bôi thuốc gì. Thuốc có vị the mát, tê tê, hiệu quả đối với trường hợp lở miệng ở dưới lưỡi, môi giúp làm dịu cơn đau chỉ sau một đêm.
• Thuốc trị lở miệng orrepaste: Giúp hỗ trợ làm giảm các triệu chứng lở miệng ở môi, nướu, lưỡi nhưng lại chống chỉ định sử dụng với các bệnh lở miệng ở người lớn liên quan đến virus và nấm.

Thuốc nhiệt miệng kamistad

3.2. Bị lở miệng nên uống gì?

Tùy từng nguyên nhân gây nhiệt miệng, bạn có thể dùng những loại cách chữa lở khóe miệng bằng thuốc dưới dây:

• Viên uống vitamin B12, vitamin C, sắt nếu trường hợp loét miệng do cơ thể thiếu chất, còi xương, suy dinh dưỡng.
• Sử dụng dung dịch peroxit OTC (Peroxyl, Orajel).
• Thuốc giảm đau benzocaine, aspirin, paracetamol…
• Thuốc kháng sinh giúp ức chế vi khuẩn phát triển như beta-lactam, macrolid…
• Các loại thuốc giảm sưng, giảm viêm như ibuprofen, diclophenac, axit mefenamic, meloxicam…

Uống thuốc là giải pháp trị loét miệng nhanh nhất nhưng chỉ mang tính chất tham khảo. Còn lở miệng uống gì thì tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ nha khoa để đưa ra loại thuốc đặc trị đúng bệnh loét miệng.

Tăng cường bổ sung vitamin B12 nếu bị thiếu

Đăng ký chuyên gia tư vấn ngay hôm nay

4. Bị loét miệng phải làm sao?

Tùy vào từng đối tượng là người lớn, trẻ em hay phụ nữ đang mang thai, chúng ta sẽ có các cách chữa lở miệng tại nhà vừa hiệu quả vừa đơn giản.

4.1. Bị loét miệng phải làm sao – Đối với người lớn

Đối với người lớn, khi bị nhiệt miệng nếu chưa đi khám bác sĩ ngay được thì có thể dùng baking soda hoặc muối nhằm giảm bớt các cảm giác khó chịu ngay tại nhà.

+ Bị loét miệng phải làm sao – Cách chữa lở miệng tại nhà cho người lớn bằng baking soda:

Để giảm đau và sưng do viêm loét miệng, bạn hãy thử súc miệng bằng hỗn hợp nước ấm và baking soda với tỷ lệ 1 muỗng cà phê cho 1/2 cốc nước.

Bạn cũng có thể tạo ra một hỗn hợp bột baking soda và nước dạng sền sệt và đắp nó vào khu vực đau nhức.

Ban đầu dùng baking soda để điều trị viêm loét miệng lưỡi ở người lớn có thể khiến vết nhiệt miệng của bạn hơi đau và sót một chút, nhưng sau đó cảm giác khó chịu sẽ giảm bớt nhanh chóng. Hơn thế, baking soda sẽ có tác dụng không thua kém gì các loại thuốc nhiệt trên thị trường.

+ Sử dụng muối – cách chữa loét miệng nhanh nhất, tiết kiệm nhất:

Súc miệng bằng nước muối loãng là một cách trị lở loét miệng khác để giảm đau, viêm và ngăn ngừa nhiễm trùng cũng như đẩy lùi các vi khuẩn, nấm gây bệnh lở miệng lưỡi rất hiệu quả. Bạn chỉ cần trộn 1 muỗng cà phê muối trong một cốc nước ấm, súc miệng nhẹ nhàng trong miệng rồi nhổ đi. Các cảm giác khó chịu sẽ từ từ được xoa dịu.

Ngoài ra, bạn có thể áp dụng cách chữa lở mép miệng đắp muối như dân gian truyền tai nhau, nhưng lưu ý cần nghiền nhỏ hạt muối trắng cho đến khi nó mịn và cách này chắc chắc sẽ đau sót hơn cách trên.

Cách chữa loét miệng đối với người lớn

4.2. Bị loét miệng phải làm sao? Cách trị lở miệng cho bé tại nhà an toàn, hiệu quả cao

Nếu bạn đang muốn tìm những cách chữa lở miệng cho bé vừa dễ dàng thực hiện tại nhà, vừa đảm bảo an toàn thì có thể tham khảo 2 gợi ý dưới đây.

+ Dùng dầu dừa chữa nhiệt miệng cho bé:

Dầu dừa có thể giúp chữa bệnh viêm loét miệng ở trẻ em vì đặc tính kháng nấm, kháng khuẩn, kháng vi-rút và cực lành tính ngay với cả trẻ 1 tuổi bị lở miệng.

Cha mẹ chỉ cần thoa dầu dừa trực tiếp lên vùng bị đau của bé bằng bông y tế, rồi massage nhẹ nhàng. Hoặc cho bé súc miệng dầu dừa trong miệng khoảng 30 – 60 giây và nhổ nó ra, nhưng cách thứ hai chỉ phù hợp với những bé đã lớn.

+ Cách chữa bệnh lở miệng bằng mật ong cho trẻ 1 tuổi bị lở miệng trở lên:

Mật ong là một chất kháng khuẩn tự nhiên và đã được kiểm chứng là có tác dụng trong điều trị một số loại vết thương như bị lở quanh miệng.

Phụ huynh chỉ cần chà một chút mật ong trực tiếp lên vùng bị đau của bé vài lần mỗi ngày hoặc pha mật ong với nước ấm cho bé uống để phát huy hiệu quả tốt nhất.

Tuy nhiên, sau khoảng 30 phút – 1 tiếng, các bé cần  đánh răng hoặc súc miệng bằng nước muối ấm để tránh việc tích tụ các mảng bám, tăng sinh vi khuẩn gây hại.

4.3. Bà bầu bị loét miệng phải làm sao mới khỏi nhanh?

Khi mang thai, cơ thể của người phụ nữ có rất nhiều sự thay đổi về nội tiết tố và đây cũng là nguyên nhân khiến họ dễ mắc phải các bệnh lý răng miệng, điển hình là bị loét miệng.

Do việc dùng thuốc trong thời kỳ mang thai sẽ bị hạn chế rất nhiều, nên mẹ bầu có thể áp dụng các mẹo chữa loét miệng tại nhà đơn giản.

Một trong những cách trị nhiệt miệng tại nhà thường được sử dụng nhất đó là tỏi. Tỏi có thế giúp các vết loét nhanh khỏi do có chứa thành phần tiêu diệt vi khuẩn và nấm tự nhiên.

Tất cả những gì bạn cần làm là chà một lát tỏi mỏng lên vết loét nhẹ nhàng trong một hoặc hai phút. Tiếp đến, súc miệng kỹ bằng nước sau 30 phút. Lặp lại điều đó ngày 3 – 4 lần cho đến khi vết loét biến mất.

Ngoài ra, mẹ bầu có thể sử dụng nước muối sinh lý để súc miệng sẽ giúp các vết loét miệng nhanh khỏi hơn.

Cách chữa loét miệng đối với bà bầu

Như vậy, với những thông tin được chia sẻ trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề bị loét miệng phải làm sao. Dù không phải bệnh lý răng miệng nguy hiểm, nhưng việc điều trị là điều không nên chậm trễ. Chưa kể, trong nhiều trường hợp các vết lở miệng còn là dấu hiệu của các bệnh lý toàn thân nguy hiểm.