Niềng răng trẻ em: Quy trình, thời gian và phương pháp thực hiện

Khi trẻ có răng lệch lạc, mọc không đều, hô, móm, thưa,… thì niềng răng trẻ em là giải pháp tối ưu để nắn chỉnh các răng về đúng vị trí trên cung hàm. Niềng răng càng sớm thì hiệu quả đạt được càng tốt, trẻ không phải chịu đau đớn nhiều, rút ngắn thời gian thực hiện, hạn chế can thiệp phẫu thuật hàm sau này.

1. Niềng răng trẻ em là gì

Niềng răng cho trẻ em là kỹ thuật sử dụng mắc cài liên kết với dây cung hoặc khay niềng để gắn lên bề mặt răng nhằm di chuyển toàn bộ răng mọc lệch, răng thưa… của trẻ về đúng vị trí khớp cắn.

Sau khi niềng răng, trẻ sẽ có được một hàm răng đều, đẹp và chuẩn khớp cắn. Nhờ vậy, trẻ có thể tự tin hơn khi giao tiếp với gia đình, thầy cô, bạn bè… Đồng thời, chức năng ăn nhai và phát âm cũng sẽ được cải thiện đáng kể.

Quy trình niềng răng cho trẻ em

2. Có nên niềng răng cho trẻ em càng sớm càng tốt không

Cha mẹ nên tiến hành niềng răng sớm cho trẻ từ 6 – 7 tuổi, ngay khi nhận thấy dấu hiệu răng mọc lệch lạc (1). Bởi đây là thời điểm xương hàm của trẻ vẫn còn đang phát triển nên quá trình niềng răng sẽ diễn ra thuận lợi và nhanh đạt được kết quả như mong muốn.

Cụ thể, việc niềng răng sớm sẽ đem đến cho trẻ những lợi ích như:

– Hạn chế bệnh răng miệng: Răng của trẻ sau khi niềng sẽ trở nên đều và thẳng hàng, giúp trẻ vệ sinh răng miệng dễ dàng hơn. Răng, nướu được làm sạch hiệu quả giúp trẻ ngăn chặn được nhiều bệnh lý như sâu răng, viêm tủy răng, viêm quanh chóp răng…

– Giúp trẻ tự tin hơn: Trẻ em có nhận thức về vẻ đẹp của bản thân từ rất sớm. Việc niềng răng sẽ giúp hàm răng của trẻ đẹp hơn, cải thiện tính thẩm mỹ của nụ cười và cả khuôn mặt. Điều đó chắc chắn sẽ giúp cho trẻ tự tin và thoải mái hơn khi giao tiếp với mọi người.

– Hạn chế đau nhức: Thực tế, những cơn đau nhức trong quá trình niềng là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, so với người lớn, mức độ đau của trẻ em sẽ ít hơn do xương hàm của trẻ còn mềm nên răng dễ dàng dịch chuyển mà khí cụ không phải tác động nhiều lực.

– Quá trình niềng nhanh chóng: Xương hàm của trẻ vẫn còn đang phát triển nên quá trình niềng cũng rút ngắn đáng kể so với người trưởng thành.

– Cải thiện phát âm: Một hàm răng khấp khểnh, sai lệch khớp cắn cũng có thể khiến trẻ dễ nói ngọng, phát âm không tròn vành rõ chữ… ảnh hưởng nhiều đến học tập. Niềng răng sẽ khắc phục được tình trạng trên, giúp trẻ phát âm rõ hơn.

3. Các trường hợp nên niềng răng sớm cho trẻ em

Cha mẹ nên cho trẻ niềng răng sớm nếu như trẻ gặp phải những trường hợp sau:

– Răng mọc lộn xộn: Răng của trẻ mọc không đúng vị trí, chen chúc, chồng chéo, khiến cho khớp cắn hai hàm không có sự tương quan với nhau.

– Răng hô: Răng ở hàm trên bị nhô ra phía trước so với hàm dưới, làm cho môi của bé bị nhô ra trước, thậm chí nhiều bé còn không thể khép môi được, khiến răng luôn lộ ra ngoài.

– Khớp cắn ngược: Khớp cắn ngược là răng ở hàm dưới chìa ra phía trước so với hàm trên, gây ảnh hưởng nhiều đến chức năng của hàm răng.

– Khớp cắn hở: Khớp cắn hở xảy ra khi nhóm răng cửa hoặc răng hàm của trẻ không chạm được vào nhau khi hàm đang ở trạng thái nghỉ.

– Khớp cắn sâu: Hàm trên bao phủ lên hàm dưới lớn hơn 4mm. Mức độ phủ càng lớn thì răng hàm dưới càng bị khuất phía sau. Thậm chí, trong trường hợp nặng, bạn còn không nhìn thấy được cả răng hàm dưới của trẻ khi hàm đã đóng lại hoàn toàn.

– Khớp cắn chéo: Các răng ở trên cung hàm chia ra thành nhiều nhóm, thò ra thụt vào, làm mất đi sự cân đối của hai hàm răng.

– Răng thưa: Các răng liền kề không mọc sát khít nhau mà tạo thành một khoảng trống trên cung hàm. Đây là vị trí thuận lợi để cặn thức ăn bám lại, vi khuẩn phát triển nhanh chóng và khiến trẻ dễ mắc phải các bệnh lý như sâu răng, viêm nha chu, viêm chân răng…

4. Các phương pháp niềng răng trẻ em được áp dụng phổ biến

Trẻ em có thể niềng răng bằng các phương pháp như: niềng răng silicon, niềng răng Invisalign, mắc cài sứ, mắc cài kim loại và mắc cài tự buộc (2).

4.1. Niềng răng silicon cho trẻ

Niềng răng silicon là kỹ thuật sử dụng khay silicon để chỉnh răng mọc răng mọc lệch cho trẻ. Khay niềng silicon dẻo, độ đàn hồi tốt. Chúng được thiết kế theo dấu hàm và ôm sát vài cung răng của trẻ nhằm mục đích giúp cho răng mọc đúng vị trí trong thời gian răng còn đang phát triển.

Khay niềng làm từ chất liệu lành tính, có độ tương thích cao với răng, nướu nên không gây tác động xấu tới sức khỏe răng miệng của trẻ. Ngoài ra, trẻ có thể dễ dàng tháo lắp khay nên không làm ảnh hưởng tới quá trình ăn nhai cũng như vệ sinh răng miệng hàng ngày.

Niềng răng silicon chỉ phù hợp với trẻ từ 6 – 11 tuổi. Với những trẻ lớn hơn, lực tác động của khay niềng rất nhỏ nên gần như không có hiệu quả.

Niềng răng silicon cho trẻ

4.2. Niềng răng Invisalign

Invisalign là phương pháp nắn chỉnh răng bằng việc sử dụng bộ khay niềng trong suốt. Hiện Invisalign cho trẻ em sẽ có 2 phương pháp chính là:

– Invisalign First:

Invisalign First được thiết kế dành riêng cho những trẻ đang trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện cung hàm. Invisalign First có thể khắc phục hầu hết những vấn đề sai lệch răng từ đơn giản cho đến phức tạp. Khay niềng cũng định hướng cho răng vĩnh viễn, cung răng phát triển đúng, giúp khuôn mặt cân đối.

Với Invisalign First, trẻ sẽ tự tin khi giao tiếp với bạn bè do khay có màu trong suốt. Khay niềng còn có thể tháo ra lắp vào nên rất dễ vệ sinh. Một điểm đặc biệt khác của khay Invisalign First là có một chấm nhỏ màu xanh. Khi trẻ đeo đủ thời gian quy định, chấm xanh sẽ chuyển thành không màu, giúp cha mẹ có thể dễ dàng theo dõi quá trình đeo khay của trẻ.

– Invisalign thông thường:

Bác sĩ tư vấn nên áp dụng phương pháp niềng răng Invisalign thông thường đối với trẻ từ 12 tuổi trở lên. Khay niềng được thiết kế trong suốt và ôm khít vào cung răng nên chúng gần như trở thành vô hình khi trẻ đeo.

Lực tác động của khay Invisalign diễn ra một cách đều đặn, giúp cho răng của trẻ nhanh chóng dịch chuyển. Đặc biệt, các mẹ có thể dễ dàng biết trước tiến độ dịch chuyển răng của trẻ ở mỗi giai đoạn.

Niềng răng với khay trong suốt Invisalign

4.3. Niềng răng mắc cài sứ

Niềng răng mắc cài sứ là giải pháp niềng răng cố định dành cho trẻ từ 12 tuổi trở lên. Mắc cài sứ cùng với những khí cụ khác như dây cung, thun buộc… sẽ được bác sĩ gắn cố định lên bề mặt của hàm răng. Các khí cụ sẽ phối hợp với nhau một cách nhịp nhàng để tác động lực lên hàm răng, giúp răng dịch chuyển về đúng vị trí.

Mắc cài sứ được làm từ chất liệu sứ với màu sắc tương tự răng thật nên giúp đảm bảo tính thẩm mỹ khi trẻ đeo niềng. Đây là ưu điểm rất lớn của mắc cài sứ bởi trẻ ở giai đoạn 12 tuổi đã ý thức được về ngoại hình. Niềng răng mắc cài sứ giúp khí cụ không lộ ra ngoài nhiều nên trẻ có thể tự ti khi giao tiếp với mọi người xung quanh.

Đặc biệt, chất liệu sứ có khả năng tương thích cao với răng, nướu nên cực kỳ an toàn, không gây ra tình trạng kích ứng ở trong khoang miệng của trẻ. Các gờ cạnh của mắc cài cũng được mài nhẵn nên giảm tối đa lực ma sát nên không gây đau nhức nhiều, giúp trẻ thoải mái hơn khi niềng.

4.4. Niềng răng mắc cài kim loại

Xét về cơ chế hoạt động, niềng răng mắc cài kim loại cũng tương tự như mắc cài sứ. Điểm khác biệt ở đây là chất liệu được sử dụng để chế tác mắc cài. Mắc cài kim loại được làm từ hợp kim nên có màu sắc gần giống với màu bạc. Do đó, khi trẻ đeo niềng, khí cụ sẽ lộ rõ trên bề mặt của răng.

Tuy nhiên, phương pháp niềng răng mắc cài kim loại được các bác sĩ nha khoa đánh giá rất cao về mức độ hiệu quả. Ngay cả với những trường hợp trẻ bị sai lệch răng nặng, quá trình niềng răng vẫn có thể đem đến hiệu quả tốt.

Các dây thun được sử dụng trong niềng răng mắc cài có nhiều màu sắc khác nhau. Do đó, trẻ có thể lựa chọn màu theo sở thích của bản thân.

4.5. Niềng răng mắc cài tự buộc

Mắc cài tự buộc cho trẻ em có thể được làm từ nhiều chất liệu khác nhau như hợp kim, sứ… (3) Điểm khác biệt so với mắc cài thường là trên mắc cài tự buộc được trang bị nắp trượt tự động. Chúng có thể giúp dây cung trượt tự do trong các rãnh mắc cài mà không phải sử dụng thêm thun buộc.

Với mắc cài tự buộc, lực tác động lên răng sẽ đều đặn hơn so với mắc cài thường. Ngoài ra, trẻ cũng không cần phải tới nha khoa thường xuyên để thay thế dây thun mới.

Lực siết tác động lên răng một cách đều đặn và ổn định nên quá trình đeo niềng ở trẻ cũng được rút ngắn đi đáng kể. Đồng thời, với các nắp trượt tự động trên mắc cài, lực ma sát cũng được giảm bớt, giúp trẻ không bị đau nhức nhiều khi niềng.

Tuy nhiên, do khí cụ được gắn cố định trên bề mặt hàm răng nên phương pháp niềng răng bằng mắc cài tự buộc chỉ phù hợp với trẻ từ 12 tuổi trở lên, khi răng sữa đã được thay thế bởi răng vĩnh viễn.

5. Trẻ bao nhiêu tuổi thì có thể tiến hành niềng răng được

Trẻ em có thể bắt đầu niềng răng từ 6 – 11 tuổi. Tuy nhiên, đây chỉ là tiền chỉnh nha. Giai đoạn 12 – 16 tuổi mới được xem là thời điểm vàng để niềng răng ở trẻ.

5.1. Trẻ em giai đoạn tuổi từ 6 – 11 tuổi

Từ 6 – 11 tuổi là giai đoạn trẻ thay thế răng sữa bằng răng vĩnh viễn. Tiền chỉnh nha vào thời điểm đó sẽ giúp cho răng vĩnh viễn của trẻ mọc đúng hướng.

Bên cạnh đó, các khí cụ chỉnh nha cũng tác động đến sự phát triển của xương hàm, giúp trẻ hạn chế phải phẫu thuật chỉnh hàm trong tương lai đối với trường hợp bị hô, móm…

Việc nắn chỉnh răng ở giai đoạn 6 – 11 tuổi không có nghĩa là trẻ không cần tiếp tục niềng răng trong tương lai. Tuy nhiên, quá trình niềng răng cố định ở giai đoạn sau sẽ diễn ra nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Trẻ có thể niềng răng từ 6 tuổi

5.2. Trẻ em giai đoạn tuổi từ 12 – 16 tuổi

Giai đoạn từ 12 – 16 tuổi được các bác sĩ nha khoa đánh giá là thời điểm “vàng” để tiến hành niềng răng cho trẻ. Bởi các răng vĩnh viễn đã mọc đầy đủ và ổn định vị trí (trừ răng khôn). Tuy nhiên, xương hàm của trẻ vẫn còn chưa phát triển toàn diện.

Việc nắn chỉnh răng ở giai đoạn trên nhằm mục đích lợi dụng xương tăng xưởng để bù vào khoảng trống cho răng dịch chuyển. Nhờ vậy, quá trình niềng răng sẽ diễn ra nhanh chóng, chân răng cũng dễ dàng dịch chuyển hơn mà không cần phải nhổ bỏ răng vĩnh viễn. Đồng thời, những cơn đau nhức cũng được hạn chế tối đa do xương hàm vẫn còn mềm.

6. Quy trình niềng răng trẻ em gồm các bước nào

Quá trình niềng răng trẻ em bao gồm những bước như sau:

– Bước 1: Khám, chụp phim X – Quang răng

Bác sĩ thăm khám răng miệng của trẻ một cách tổng quát và tiến hành chụp phim X-quang răng để biết chính xác tình trạng răng, xương hàm.

– Bước 2: Lên phác đồ điều trị

Dựa theo kết quả kiểm tra, các bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ chỉnh nha cho trẻ chi tiết. Riêng với trường hợp trẻ mắc bệnh lý về răng, nướu như sâu răng, viêm nướu… bác sĩ cần điều trị trước khi niềng.

– Bước 3: Lấy dấu răng

Bác sĩ nha khoa tiến hành lấy dấu răng cho trẻ bằng dụng cụ nha khoa chuyên dụng. Sau đó, dữ liệu dấu răng sẽ được chuyển sang bộ phận thiết kế để chế tạo khí cụ nha khoa phù hợp.

– Bước 4: Gắn khí cụ

Sau khi khí cụ đã được chế tác xong, bác sĩ sẽ gắn khí cụ lên răng của trẻ và hướng dẫn cách chăm sóc răng miệng tại nhà.

– Bước 5: Thực hiện liệu trình niềng răng

Cha mẹ cần đưa trẻ tới nha khoa thăm khám theo đúng liệu trình để bác sĩ kiểm tra tiến độ dịch chuyển của răng và có điều chỉnh phù hợp.

7. Chi phí niềng răng trẻ em

Dịch vụ niềng răng trẻ em có mức giá từ 3.000.000 – 160.000.000 đồng. Bảng giá cụ thể như sau:

8. Chăm sóc răng miệng khi niềng răng cho trẻ em

Trẻ cần thay đổi về thói quen ăn uống, vệ sinh răng miệng để giảm đau và không ảnh hưởng tới dụng cụ niềng răng (4). Vì thế, cha mẹ cần lưu ý về cách chăm sóc răng miệng cho trẻ:

– Trong những ngày đầu sau khi niềng răng, trẻ nên ăn đồ ăn mềm, nghiền nhỏ như súp, cháo, bột yến mạch, khoai tây nghiền, nui nấu mềm, mì rau củ,… giúp tránh bị đau khi ăn.

– Với món tráng miệng, bố mẹ có thể lựa chọn cho trẻ chuối, sữa chua, sữa không béo, phô mai, nước ép, sinh tố,…

– Tránh những thực phẩm cứng như bánh mì, kẹo cứng, các loại hạt… và món có độ dính như kẹo cao su, kẹo dẻo, mứt dẻo…

– Hạn chế sử dụng đồ ngọt như bánh kẹo ngọt, bắp rang bơ… vì chúng có chứa nhiều đường, khiến cho vi khuẩn gây bệnh nhanh chóng phát triển, làm hại tới răng, nướu và gián đoạn quá trình niềng.

– Hướng dẫn trẻ dùng bàn chải lông mềm để vệ sinh răng miệng 2 – 3 lần/ngày, thao tác chải nhẹ trên khung niềng để tránh tuột mắc cài.

– Cho bé sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng để làm sạch các mảng bám và vụn thức ăn còn sót lại trong khoang miệng, ngăn chặn vi khuẩn gây hại sinh sôi.

Trẻ nên hạn chế ăn đồ ngọt khi niềng

9. Giải đáp một số câu hỏi thường gặp khi niềng răng trẻ em

Dưới đây chúng tôi sẽ giải đáp một số câu hỏi được nhiều người quan tâm liên quan đến vấn đề niềng răng cho trẻ.

9.1. Niềng răng cho trẻ có bị đau không

Trẻ em có bị đau nhức trong quá trình niềng răng. Bởi nguyên lý của các phương pháp niềng răng là dựa vào lực của khí cụ để kéo răng dịch chuyển trở về đúng vị trí trên cung hàm. Do đó, đau chính là dấu hiệu cho thấy các khí cụ đang hoạt động rất tốt trong việc nắn chỉnh răng về chuẩn khớp cắn.

Cơn đau khi niềng ở trẻ chỉ kéo dài khoảng 5 – 7 ngày. Mức độ đau không nhiều do xương hàm vẫn còn mềm, răng dễ dịch chuyển mà không cần nhiều lực nên cha mẹ không cần lo lắng.

9.2. Thời gian niềng cho trẻ em mất bao lâu

Quá trình niềng răng của trẻ thường kéo dài từ 12 – 24 tháng. Sau khoảng thời gian trên, các khuyết điểm trên hàm răng của trẻ như hô, móm, khấp khểnh… đều đã được khắc phục. Xương hàm của trẻ vẫn còn đang trong quá trình phát triển nên vẫn còn mềm. Nhờ vậy, dưới lực tác động của khí cụ, các răng mọc sai lệch sẽ nhanh chóng dịch chuyển tới đúng vị trí.

Tuy nhiên, vẫn có trường hợp trẻ phải niềng răng lâu hơn 2 năm. Do răng bị sai lệch nặng, mắc bệnh lý răng miệng nên quá trình niềng bị gián đoạn…

Quá trình niềng răng của trẻ nhanh hơn người lớn

9.3. Có thể niềng răng trẻ em ngay sau khi mọc răng mới không

Trẻ em hoàn toàn có thể niềng răng ngay sau khi mọc răng mới. Đây là giai đoạn răng vĩnh viễn mọc lên để thay thế cho răng sữa bị mất đi. Việc niềng răng sau khi mọc răng mới sẽ giúp cho răng vĩnh viễn của trẻ mọc đúng hướng và đảm bảo tương quan giữa hai hàm.

Niềng răng trẻ em là biện pháp giúp bé sở hữu hàm răng đều đẹp, ngăn chặn ảnh hưởng nguy hiểm đến sức khỏe về sau. Phụ huynh nên cân nhắc lựa chọn địa chỉ nha khoa uy tín để bắt đầu chỉnh nha. Hãy đến với Nha khoa Paris để sở hữu nụ cười đẹp và hàm răng khỏe mạnh.