06/08/2024
Tác giả: Nha khoa paris
Viêm họng cấp do liên cầu khuẩn là bệnh lý rất dễ xảy ra khi thời tiết thay đổi, đặc biệt là với trẻ nhỏ. Bệnh không chỉ gây ra tình trạng đau nhức, sốt, phát ban,… mà còn có nguy cơ lây nhiễm rất cao. Nha khoa Paris sẽ giúp bạn hiểu hơn về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách điều trị bệnh lý này.
Viêm họng do liên cầu khuẩn (Strep throat) là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, xảy ra do vi khuẩn tấn công vùng họng. Bệnh thường liên quan đến nhiễm trùng vùng họng và amidan, các hạch bạch huyết nằm ở phía sau miệng. Khi bị nhiễm khuẩn, amidan bị viêm nhiễm, gây viêm ở khu vực xung quanh họng (1).
Viêm họng liên cầu khuẩn có nguyên nhân từ vi khuẩn Streptococcus nhóm A, với hơn 120 chủng khác nhau. Đây là một dạng nhiễm trùng phổ biến của liên cầu khuẩn nhóm A (GAS).
Nếu chăm sóc và điều trị kịp thời, bệnh có thể hồi phục hoàn toàn trong vài ngày. Ngược lại, nếu không được điều trị đúng cách và nghỉ ngơi hợp lý, viêm họng do liên cầu khuẩn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Bệnh viêm họng liên cầu khuẩn
Bệnh viêm họng liên cầu khuẩn có những triệu chứng điển hình như sau (2):
– Đau họng và họng bị đỏ
– Sưng và đau ở các tuyến bạch huyết cổ
– Khó nuốt, ăn không ngon miệng, có thể buồn nôn
– Amidan bị sưng và đỏ
– Xuất hiện các mảng đỏ và đốm trắng trong cổ họng
– Sốt trên 38 độ.
– Phát ban hoặc nổi mề đay
– Đau bụng, đau dạ dày và đôi khi nôn mửa, đặc biệt là ở trẻ nhỏ
– Đau đầu, cảm thấy mệt mỏi và khó chịu
Viêm họng chủ yếu do vi khuẩn Streptococcus pyogenes, hay còn gọi là liên cầu khuẩn nhóm A gây ra. Loại vi khuẩn này thường tồn tại trong mũi và họng, các hành động như sổ mũi, ho, hay thậm chí là chạm tay có thể dễ dàng làm lây lan mầm bệnh từ người này sang người khác (3).
Khi viêm họng liên cầu không được điều trị, tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng và dễ dàng lây nhiễm sang những người xung quanh.
Sau đây là hình ảnh thực tế của những trường hợp bị nhiễm bệnh viêm họng liên cầu khuẩn:
Chấm đỏ rải rác ở miệng khi bị viêm họng liên cầu
Họng bị viêm do liên cầu khuẩn
Họng sưng tấy
Viêm họng do liên cầu khuẩn nếu không được điều trị đúng cách và kịp thời, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng amidan, tai, máu, viêm thận và sốt thấp khớp. Sốt thấp khớp có thể gây đau khớp, phát ban, thậm chí ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của tim (4).
Cụ thể như sau:
– Nhiễm trùng ở amidan, tai, máu: vi khuẩn Streptococcus Pyogenes xâm nhập vào amidan và gây viêm. Chúng còn có thể di chuyển lên tai thông qua liên kết giữa ống tai và họng. Từ đó gây ra tình trạng nhiễm trùng tai kèm nhiều triệu chứng như sưng đỏ trong tai, chảy mủ tai,… Thậm chí, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu thông qua những vết viêm nhiễm, gây nhiễm trùng máu và nguy hiểm tới tính mạng
– Viêm thận: khi mắc bệnh viêm họng liên cầu khuẩn, cơ thể sẽ tự động sản sinh ra những kháng thể để chống lại kháng nguyên của vi khuẩn gây hại. Khi đó, phức hợp kháng khuyên, kháng thể trong máu sẽ lắng đọng tại cầu thận và gây viêm
– Sốt thấp khớp: trong trường hợp bệnh viêm họng liên cầu khuẩn không được điều trị, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ phải hoạt động liên tục để chống chọi với các tác nhân gây bệnh
– Ảnh hưởng đến hoạt động của tim: sau khi xâm nhập vào trong niêm mạc họng, vi khuẩn Streptococcus Pyogenes sẽ đi theo đường máu, tiếp tục di chuyển đến tim và gây tổn thương cho van tim. Tình trạng trên kéo dài có thể gây hở van tim, suy tim và nguy hiểm tới tính mạng
Vi khuẩn gây viêm họng liên cầu thường tồn tại trong vùng mũi và họng, nên rất dễ lây lan từ người này sang người khác. Chỉ cần những hành động đơn giản như hắt hơi, ho, sử dụng chung đồ ăn, hoặc tiếp xúc gần, mầm bệnh có thể dễ dàng truyền từ người này sang người khác. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất là lứa tuổi từ 5 – 15 tuổi.
Thời điểm lý tưởng để bệnh viêm họng liên cầu khuẩn dễ bị lây nhiễm nhất là khi các triệu chứng đã trở nặng. Tuy nhiên, thời gian lây nhiễm vẫn có thể kéo tới 3 tuần nên bạn tuyệt đối không được chủ quan trong việc phòng ngừa.
Viêm họng liên cầu có thể bị lây nhiễm khi tiếp xúc gần
Để chẩn đoán viêm họng do liên cầu khuẩn, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng và kết quả khám lâm sàng. Để xác nhận tình trạng bệnh, bác sĩ có thể áp dụng những phương pháp sau:
– Lấy mẫu dịch họng: đây là phương pháp dùng để kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn liên cầu trong cổ họng
– Xét nghiệm kháng nguyên: nếu kết quả từ mẫu dịch không đủ để đưa ra chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện xét nghiệm kháng nguyên để xác định sự có mặt của vi khuẩn gây bệnh
Phương pháp điều trị bệnh lý viêm họng liên cầu khuẩn là sử dụng thuốc kết hợp, thay đổi lối sống và chăm sóc tại nhà.
Những loại thuốc thường được sử dụng để điều trị bệnh viêm họng do liên cầu khuẩn là: Penicillin, Amoxicillin, Clindamycin và Paracetamol.
– Penicillin:
Thuốc kháng sinh Penicillin được sử dụng để giảm thời gian lây bệnh và điều trị tình trạng nhiễm trùng. Bởi thuốc có công dụng ức chế tổng hợp vách tế bào của vi khuẩn, từ đó loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể. Liều dùng là người lớn và trẻ em trên 12 tuổi uống 250 – 500 mg/lần, cách nhau 6 – 8 giờ. Trẻ dưới 12 tuổi uống 25 – 50 mg/kg/ngày, chia ra thành 3 – 4 lần.
– Amoxicillin:
Công dụng của thuốc Amoxicillin tương tự như Penicillin. Tuy nhiên, thuốc thường được bác sĩ sử dụng cho trẻ em nhiều hơn do mùi vị dễ uống. Liều dùng là 125 – 250mg/lần, mỗi lần cách 8 giờ.
– Clindamycin:
Thuốc Clindamycin được sử dụng đối với những trường hợp dị ứng với nhóm thuốc Penicillin. Thuốc có khả năng ức chế sự tổng hợp protein của vi khuẩn, giúp giảm viêm hiệu quả. Người lớn uống liều 150 – 300mg, 6 giờ một lần. Liều uống đối với trẻ em là uống 3 – 6 mg/kg, 6 giờ một lần.
– Paracetamol:
Thuốc Paracetamol có công dụng giảm sốt do viêm họng liên cầu khuẩn. Thuốc không có chứa hoạt tính kháng viêm nên có độ an toàn cao. Người lớn có thể uống 1 – 2 viên 500mg/liều, trẻ em uống 10-15mg/kg, cách 4 – 6 giờ.
Thuốc Paracetamol giảm sốt do viêm họng liên cầu khuẩn
Súc miệng với nước muối ấm, uống nhiều nước, bổ sung vitamin, uống trà thảo mộc, sử dụng mật ong,… có thể làm giảm triệu chứng viêm họng do liên cầu khuẩn gây ra.
– Sử dụng mật ong nguyên chất: mật ong nguyên chất có khả năng kháng khuẩn và giảm viêm, giúp làm dịu cơn đau họng. Bạn có thể pha 1 – 2 thìa mật ong vào trà hoặc nước ấm để hỗ trợ điều trị. Tuy nhiên, lưu ý không cho trẻ dưới một tuổi sử dụng mật ong
– Bổ sung vitamin: Vitamin C có thể hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và giúp giảm thời gian mắc các triệu chứng cảm lạnh, bao gồm đau họng. Các nguồn thực phẩm giàu vitamin C như trái cây có múi, ớt chuông, dâu tây, cà chua và cải xoăn sẽ là lựa chọn tốt
– Súc miệng với nước muối ấm: súc miệng bằng nước muối ấm giúp làm giảm sự khó chịu và sưng tấy do viêm họng. Nước muối cũng hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn và làm lỏng chất nhầy. Pha một phần tư muỗng muối với 250 – 300ml nước ấm để tạo dung dịch súc miệng
– Uống trà thảo mộc: trà thảo mộc ấm có thể giúp làm dịu cơn đau họng. Nghiên cứu cho thấy trà từ cam thảo hoặc cỏ xạ hương có thể giảm sự khó chịu liên quan đến viêm họng
– Tinh dầu: tinh dầu cỏ xạ hương có hoạt tính kháng khuẩn đối với các chủng vi khuẩn kháng thuốc. Tinh dầu chanh, với đặc tính kháng khuẩn và chống oxy hóa, cũng có thể hỗ trợ điều trị vi khuẩn gây viêm họng
– Dầu dừa: dầu dừa có thể giúp giảm số lượng vi khuẩn liên cầu trong miệng và loại bỏ vi khuẩn gây hại
Để bệnh viêm họng liên cầu khuẩn nhanh khỏi, bạn cần kết hợp uống thuốc với chăm sóc cẩn thận tại nhà:
– Duy trì uống nước thường xuyên giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước và làm ẩm vùng họng. Các loại chất lỏng như nước ấm, nước dùng, hoặc trà có thể giúp giảm cơn đau họng
– Nghỉ ngơi điều độ, ngủ sớm, ngủ đủ giấc để cơ thể có đủ sức chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm
– Ăn những thực phẩm mềm, lỏng để tránh tác động mạnh vào cổ họng khi nhai, nuốt
– Ưu tiên những thực phẩm giàu dưỡng chất trong thực đơn ăn uống hàng ngày để nâng cao hệ miễn dịch
– Hạn chế thực phẩm cay, nóng hoặc có tính axit cao như chanh, dưa muối… vì sẽ khiến cho viêm nhiễm càng nghiêm trọng
– Súc họng 2 – 3 lần/ngày bằng nước muối sinh lý 0,9% để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh
– Tránh sử dụng những đồ có chứa chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá,… vì chúng sẽ gây kích ứng cổ họng
Người bị viêm họng nên ăn thực phẩm mềm
Để phòng ngừa bệnh lý viêm họng liên cầu khuẩn, bạn cần lưu ý vài vấn đề dưới đây:
– Rửa tay thật sạch bằng dung dịch sát khuẩn hàng ngày, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi hắt hơi hoặc ho
– Đeo khẩu khi tiếp xúc với những người đang mắc bệnh hoặc ở khu vực đông người
– Tuyệt đối không sử dụng chung những loại đồ vật như cốc, bát, ống hút, bàn chải đánh răng,…
– Hạn chế tiếp xúc với các chất dễ gây kích ứng họng
– Cải thiện hệ miễn dịch của cơ thể bằng chế độ sinh hoạt, làm việc khoa học, ngủ đủ giấc, tập thể dục hàng ngày,…
– Hạn chế tiếp xúc bụi bẩn, khi thải, vi khuẩn. Không uống rượu bia, hút thuốc lá và tránh tiếp xúc trực tiếp với khói thuốc
– Hãy nhớ luôn vệ sinh tai mũi họng sạch sẽ.
– Khi trời lạnh cần phải giữ ấm cơ thể.
Dưới đây là những thắc mắc thường gặp về viêm họng cấp do liên cầu khuẩn và giải đáp chi tiết.
Nếu bạn gặp phải bất kỳ triệu chứng nào dưới đây, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được khám và tư vấn:
– Sốt trên 38 độ C kéo dài liên tục trong 2 ngày
– Đau họng đi kèm với phát ban trên da
– Khó thở, khó nuốt, hoặc chảy nước miếng không kiểm soát
– Nước tiểu trở nên sậm màu sau một tuần bị bệnh
– Không thấy cải thiện dù đã điều trị tại nhà trong hơn một tuần
Những đối tượng có nguy cơ cao mắc viêm họng do liên cầu khuẩn:
– Trẻ em và thanh thiếu niên từ 6 – 12 tuổi
– Người có hệ miễn dịch yếu
– Những người sống trong môi trường ô nhiễm
– Những người dễ bị dị ứng do cơ địa
– Những người thường xuyên phải giao tiếp nhiều
Vi khuẩn Streptococcus nhóm A có khả năng truyền từ người này sang người khác qua việc hít phải các giọt hô hấp từ người bị viêm họng liên cầu khuẩn. Những giọt này phát tán vào không khí khi người bệnh ho hoặc hắt hơi.
Bạn có thể mắc bệnh nếu tiếp xúc với các giọt hô hấp và sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt. Ngoài ra, nhiễm bệnh cũng có thể xảy ra nếu:
– Ăn hoặc uống chung với người bị nhiễm
– Chạm vào các đồ vật đã bị nhiễm khuẩn, chẳng hạn như tay nắm cửa hoặc vòi nước
Sau khi tiếp xúc với vi khuẩn, bạn sẽ mất khoảng 2 đến 5 ngày để bắt đầu thấy các triệu chứng của viêm họng liên cầu khuẩn.
Việc lây truyền có thể bắt đầu ngay từ khi bạn tiếp xúc với vi khuẩn, thậm chí trước khi các triệu chứng xuất hiện. Nếu bạn dùng kháng sinh để điều trị, vi khuẩn có thể vẫn lây lan cho đến khi bạn đã uống thuốc được ít nhất 24 giờ. Nếu không được điều trị, bệnh có thể tiếp tục lây lan trong khoảng 2 đến 3 tuần sau khi nhiễm.
Trên đây là những chia sẻ của Nha khoa Paris về bệnh viêm họng cấp do liên cầu khuẩn. Ngay khi có dấu hiệu của bệnh lý, bạn nên nhanh chóng tới gặp bác sĩ để được điều trị theo phương pháp tốt nhất.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị khoa. Vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ, nha sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể Xem thêm
Tiến sĩ - Bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm
Đã kiểm duyệt nội dung
Tiến sĩ - Bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm Phó trưởng Bộ môn Phục hình Răng Hàm Mặt tại Viện đào tạo răng hàm mặt – Đại học Y Hà Nội. Tiến sĩ, Bác sĩ Đàm Ngọc Trâm. Giám đốc Hệ thống chuỗi Nha khoa Paris. Bác sĩ nổi danh với hơn 20 năm kinh nghiệm, đảm nhiệm cả vai trò giảng dạy, quản lý và trực tiếp điều trị.
TIN ĐƯỢC XEM NHIỀU
ĐĂNG KÝ TƯ VẤN MIỄN PHÍ
Đối tác Pháp: Cabinet Dentaire Philippe Tarot - 9 Rue Rempart de l'Oulle, 84000 Avignon, France
Cơ sở Việt Nam: Hà Nội - Bắc Ninh - Hải Phòng - Thanh Hóa - Vinh - Đà Nẵng - TP.HCM - Quảng Ninh -
Bình Dương - Thái Nguyên - Đắk Lắk
1900.6900
Nhập thông tin của bạn
×