Nước muối sinh lý: Công dụng, phân loại và cách sử dụng

Nước muối sinh lý là dung dịch muối Natri Clorid 0,9% hay còn được biết đến với tên gọi khác là nước muối đẳng trương. Chúng có rất nhiều công dụng khác nhau như làm sạch, chống viêm, hỗ trợ vệ sinh răng miệng… Dựa theo mục đích sử dụng thì chúng ta sẽ có các loại nước muối đẳng trương khác nhau là loại dùng để tiêm truyền, loại dùng súc miệng/rửa vết thương và loại dùng nhỏ mũi/nhỏ mắt. Về cách sử dụng thì cũng được tiến hành dựa theo mục đích cụ thể.

1. Nước muối sinh lý là gì

Nước muối sinh lý có tên khoa học là Natri Clorid pha chế theo tỷ lệ 0,9%, tức 1 lít nước sẽ được pha với 9 gram muối tinh khiết.

Sở dĩ gọi là nước muối sinh lý vì đây là dung dịch đẳng trương có áp suất thẩm thấu tương đương với cách dịch trong cơ thể như máu, nước mát… trong điều kiện bình thường. Nên đây cũng là lý do vì sao nhiều người vẫn thường gọi chúng là nước muối đẳng trương hoặc nước muối Natri Clorid 0,9%.

Ngoài ra, dung dịch Natri Clorid 0,9% có đặc tính sát trùng nhẹ, nhưng tuyệt nhiên không phải là thuốc chữa bệnh. Nếu sử dụng đúng cách thì chúng rất an toàn cho mọi lứa tuổi, ngay cả với phụ nữ đang mang thai và trẻ sơ sinh.

Tuy thành phần cũng như cách bào chế nghe qua thì rất đơn giản, thế nhưng để tạo ra một sản phẩm nước muối sinh lý đạt chuẩn cần phải đảm bảo rất nhiều vấn đề. Điển hình như nguyên liệu muối phải sạch, không lẫn tạp chất, không nhiễm khuẩn hay nước cất phải đạt chuẩn, dụng cụ pha chế vô trùng, pha chế đúng tỷ lệ…

Một số gia đình vẫn thường tự pha nước muối loãng để sử dụng tại nhà, nhưng các bạn cần lưu ý vì nếu không đáp ứng được những vấn đề trên thì thành phẩm rất khó đáp ứng được hiệu quả cũng như tính an toàn.

Nước muối sinh lý còn được gọi là dung dịch nước muối đẳng trương

2. Công dụng của nước muối sinh lý

Tuy là một sản phẩm rất thông dụng trên thị trường và rất dễ mua, nhưng nước muối đẳng trương lại cùng lúc mang đến rất nhiều công dụng khác nhau.

Dưới đây là một số công dụng điển hình của dung dịch nước muối đẳng trương.

• Làm sạch và giữ gìn vệ sinh đường hô hấp: Nước muối Natri Clorid 0,9% có thể được sử dụng trong việc làm sạch họng và mũi, từ đó giúp loại bỏ các tạp chất, giúp làm sạch đường hô hấp. Cũng nhờ vậy chúng sẽ giúp giảm nguy cơ bị nhiễm khuẩn.
• Hỗ trợ quá trình chăm sóc răng miệng: Sử dụng dung dịch nước muối để vệ sinh răng miệng chắc chắn đã không còn là điều gì đấy quá mới lạ. Thậm chí, với nhiều người thì đây chính là cách vệ sinh răng miệng hàng ngày hiệu quả nhất. Nhờ đặc tính sát khuẩn, kháng viêm nên nước muối Natri Clorid 0,9% sẽ giúp tiêu diệt các vi khuẩn trong khoang miệng, loại bỏ các mảng bám và phòng tránh một số bệnh lý như sâu răng, viêm nha chu, viêm nướu…
• Hỗ trợ điều trị viêm xoang: Đối với những người đang bị viêm xoang thì có thể dùng nước muối đẳng trương để xịt, rửa mũi sẽ giúp giảm các triệu chứng bệnh lý rõ rệt như chảy nước mũi, tắc mũi hay đau đầu.
• Hỗ trợ điều trị tình trạng chấn thương và viêm nhiễm: Vì có đặc tính kháng viêm nên nước muối đẳng trương còn có tác dụng hỗ trợ điều trị các tình trạng chấn thương và viêm nhiễm rất hiệu quả. Ví dụ như khi bạn bị ngã xe, bỏng hay bị cắt vào tay chảy máu thì đều có thể dùng chúng để sát khuẩn.
• Sử dụng trong quá trình phẫu thuật: Dung dịch nước muối đẳng trương còn được dùng trong quá trình phẫu thuật để rửa vết thương nhằm hạn chế tình trạng nhiễm trùng xảy ra.

Công dụng của nước muối đẳng trương

3. Phân loại nước muối sinh lý

Nước muối Natri Clorid 0,9% được sử dụng rất nhiều trong lĩnh vực y học lẫn chăm sóc sức khỏe.

Trên thực tế, việc phân loại dung dịch nước muối Natri Clorid 0,9% có rất nhiều cách khác nhau nhưng phổ biến nhất vẫn là dựa theo mục đích sử dụng.

Theo đó, sẽ có 3 loại phổ biến nhất là loại để tiêm truyền, loại để nhỏ mắt – nhỏ mũi, loại dùng súc miệng – rửa vết thương.

3.1. Nước muối sinh lý để tiêm truyền

Nước muối đẳng trương được dùng để tiêm truyền sẽ được bào chế trong điều kiện vô trùng vô cùng nghiêm ngặt, tiêm nhỏ giọt vào tĩnh mạch với lượng lớn.

Theo mục đích sử dụng thì nước muối Natri Clorid 0,9% được sử dụng cho mục đích tiêm truyền hay còn được gọi dịch truyền, đưa vào cơ thể trực tiếp thông qua tĩnh mạch.

Loại để tiêm truyền

3.2. Nước muối sinh lý để nhỏ mắt và nhỏ mũi

Tiếp theo là loại được dùng để nhỏ mắt, nhỏ mũi hoặc nhỏ tai giúp đẩy các chất bẩn cũng như mầm bệnh ra ngoài, làm dịu và cung cấp độ ẩm cần thiết.

Các loại trên thường được pha chế dưới dạng 10ml hoặc 15ml để thuận tiện hơn trong quá trình sử dụng.

3.3. Loại để súc miệng và rửa vết thương

Cuối cùng là loại phổ biến hơn cả với chúng ta, được sử dụng để súc miệng hoặc rửa các vết thương hở.

Thông thường, các sản phẩm trên sẽ được pha chế với dạng 500ml hoặc 1000ml để có thể dùng được nhiều hơn.

Loại để súc miệng và rửa vết thương

4. Cách sử dụng nước muối sinh lý

Tùy vào mục đích dùng chúng ta sẽ có từng cách sử dụng nước muối sinh lý khác nhau.

Dù cách sử dụng không quá phức tạp, nhưng nếu áp dụng không đúng thì bạn sẽ không đạt được hiệu quả như mong muốn và thậm chí là bị phản tác dụng.

Vậy nên dưới đây chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn 3 cách sử dụng nước muối đẳng trương theo mục đích sử dụng là rửa mắt, súc miệng và nhỏ mũi.

4.1. Cách rửa mắt bằng nước muối sinh lý

Dùng dung dịch nước muối Natri Clorid 0,9% để nhỏ mắt sẽ giúp đẩy gỉ, loại bỏ bụi bẩn một cách đầy hiệu quả. Đây là cách hoàn toàn có thể áp dụng cho cả người lớn và trẻ nhỏ.

Đặc biệt với trẻ sơ sinh, trong 3 tháng đầu tiên mắt trẻ thường bị chảy nước mắt và có gỉ. Nếu như bạn không vệ sinh sạch sẽ thì bé rất dễ bị viêm kết mạc.

Nhỏ vài giọt nước muối vào miếng bông sạch, rồi lau nhẹ nhàng từ khóe mắt đến đuôi mắt của trẻ. Để tránh tình trạng lây nhiễm chéo, khi rửa mắt cho bé bố mẹ lưu ý là nên sử dụng mỗi bên mắt một miếng bông riêng.

Còn với người lớn thì cách thực hiện rất đơn giản, chỉ cần nhỏ trực tiếp nước muối đằng trương vào mắt sau đó chớp mắt vài lần để các bụi bẩn theo đó trôi ra ngoài.

Cách rửa mắt bằng nước muối sinh lý

4.2. Cách súc miệng bằng nước muối sinh lý 0,9%

Sau khi chải răng như bình thường xong, bạn hãy dùng nước muối Natri Clorid 0,9% súc miệng để giúp làm sạch khoang miệng một cách kỹ lưỡng hơn.

• Bước 1: Ngậm một ngụm nước muối vừa đủ vào trong miệng.
• Bước 2: Súc miệng thật kỹ trong ít nhất 30 giây.
• Bước 3: Nhổ ra và ngậm ngụm thứ hai. Ở lần thứ hai cố gắng kéo dài thời gian súc miệng lên khoảng 60 giây.
• Bước 4: Súc miệng lại bằng nước một vài lần.

4.3. Cách rửa mũi bằng nước muối đẳng trương

Tiếp theo là cách rửa mũi bằng nước muối đẳng trương giúp làm sạch mũi cũng như bảo vệ sức khỏe đường hô hấp.

• Bước 1: Sử dụng bình đựng có vòi xịt để chứa nước muối.
• Bước 2: Nghiêng bình xịt mũi một góc 45 độ về phía chậu hoặc bồn rửa mặt, sau đó xịt nước muối vào mũi sao cho nước muối có thể chảy thông qua cả hai bên mũi cũng như chảy ra đúng vị trí chậu.
• Bước 3: Đưa vòi vào một bên mũi, sau đó mở miệng và  đồng thời xịt nước muối từ từ vào khoang mũi. Lưu ý là bạn cần thở bằng miệng. Nếu như nước muối có bị chảy xuống họng thì cũng không có vấn đề gì nguy hiểm.
• Bước 4: Xì mũi nhẹ nhàng để loại bỏ nước muối còn bên trong ra ngoài cũng như kiểm tra xem mũi của mình đã sạch chưa.

Cách rửa mũi bằng nước muối đẳng trương

Trên đây là những thông tin liên quan về nước muối sinh lý đã được chúng tôi phân tích, tổng hợp rất chi tiết. Đây là một dòng sản phẩm rất phổ biến trên thị trường và rất dễ để mua tại các tiệm thuốc. Thế nhưng, bạn cần phải hiểu rõ công dụng cũng như cách dùng để hạn chế các ảnh hưởng không tốt đối với sức khỏe của mình.