Trẻ ngủ nghiến răng: Nguyên nhân, hậu quả và cách khắc phục

Nghiến răng khi ngủ là tình trạng rất nhiều người đang gặp phải. Chúng gây ra không ít ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng về mặt lâu dài. Hãy cùng khám phá ngay các mẹo chữa nghiến răng ban đêm hiệu quả sau đây.

Nghiến răng khi ngủ là rối loạn vận động trong giấc ngủ phổ biến ở cả người lớn và trẻ em. Tật nghiến răng không chỉ gây khó chịu cho người xung quanh mà còn là cảnh báo nhiều bệnh lý. Vậy nguyên nhân gây nghiến răng lúc ngủ là gì? Cùng Nha khoa Paris tìm hiểu ngay sau đây.

1. Nghiến răng khi ngủ là gì

Nghiến răng khi ngủ (bruxism) là hiện tượng hàm răng siết chặt vào nhau bởi sự lặp đi lặp lại của hoạt động cơ hàm và tạo ra những âm thanh khó chịu như tiếng ken két. Đây được coi là một dạng rối loạn vận động trong giấc ngủ và có thể xảy ra ở bất kỳ ai, kể cả những người có sức khỏe tốt (1).

Nguyên nhân nghiến răng khi đang ngủ

2. Nguyên nhân của nghiến răng khi ngủ

Theo bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm, nghiến răng khi đang ngủ xảy ra do các nguyên nhân như: căng thẳng, rối loạn giấc ngủ, di truyền, tác dụng phụ của thuốc, sử dụng chất kích thích, thói quen từ bé, tuổi tác, bệnh lý về thần kinh và sai khớp cắn (2).

– Căng thẳng: khi gặp căng thẳng hoặc áp lực trong cuộc sống hàng ngày, cơ hàm có thể bị co giật và gây ra hành động nghiến răng trong khi ngủ

– Rối loạn giấc ngủ: do chất lượng của giấc ngủ bị giảm sút, khiến cơ thể mệt mỏi có thể dẫn đến chứng nghiến răng khi đang ngủ

– Di truyền: trong gia đình có người đã từng gặp tình trạng nghiến răng, khả năng cao thế hệ sau sinh ra cũng bị ảnh hưởng

– Tác dụng phụ của thuốc: một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ làm tăng khả năng nghiến răng. Điển hình là các loại thuốc chống trầm cảm hoặc thuốc an thần

– Sử dụng chất kích thích: thuốc lá, rượu bia, cà phê,… nếu sử dụng trước khi đi ngủ dễ khiến cho thần kinh căng thẳng, dẫn đến rối loạn giấc ngủ và tình trạng nghiến răng

– Thói quen từ bé: nghiến răng ban đêm đôi khi là do thói quen đã được hình thành từ bé của nhiều người

– Tuổi tác: nghiến răng thường gặp ở trẻ nhỏ, nguyên nhân là các bé chưa làm chủ được cảm xúc của mình

– Bệnh lý về thần kinh: tình trạng nghiến răng còn thường gặp ở những người mắc phải các bệnh lý về thần kinh như đao, động kinh

– Sai khớp cắn: răng mọc không đều, lệch khớp cắn hoặc vấn đề về cấu trúc răng hàm có thể tạo ra áp lực không cân đối gây nghiến răng trong giấc ngủ

3. Triệu chứng của nghiến răng khi ngủ

Một số dấu hiệu phổ biến của nghiến răng khi đang ngủ bao gồm:

– Tiếng nghiến răng ken két khi ngủ

– Đau nhức hàm, mỏi cơ hàm khi ngủ dậy, khó đóng mở hoàn toàn

– Răng bị mòn, sứt mẻ, nhạy cảm, lung lay hoặc thậm chí gãy răng

– Đau đầu, ù tai

– Đau răng hoặc răng nhạy cảm, ê buốt khi ăn uống

– Giấc ngủ bị gián đoạn

Triệu chứng của nghiến răng ban đêm

4. Tác động của nghiến răng khi ngủ

Nghiến răng khi đang ngủ có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, bao gồm:

– Mòn men răng, hở cổ chân răng, sâu răng:

Hai hàm răng siết chặt, ma sát giữa bề mặt nhai có thể làm mòn lớp men răng, thậm chí làm hở cổ răng, nứt vỡ răng, sâu răng và các nguy cơ bệnh lý răng miệng khác.

– Mòn khớp thái dương hàm, đau nhức khớp thái dương hàm:

Nghiến răng còn gây mỏi cơ hàm, gây đau đầu, đau khớp thái dương hàm. Nghiêm trọng hơn khi cơ cắn bị phì đại sẽ làm khuôn mặt mất cân xứng, ảnh hưởng tới cấu trúc khuôn mặt.

– Ảnh hưởng tới khung hàm:

Nghiến răng mạnh có thể tác động tiêu cực đến khung hàm, gây lệch khớp cắn, mất cân đối giữa hai hàm.

– Viêm lợi, chảy máu chân răng:

Tình trạng nghiến răng liên tục làm tăng nguy cơ viêm nhiễm nướu, chảy máu chân răng và mất mát răng.

– Rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi, thiếu tỉnh táo:

Nghiến răng thường xuyên sẽ làm gián đoạn giấc ngủ, cơ thể mệt mỏi, giảm năng lượng, thiếu tỉnh táo và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

5. Cách chẩn đoán nghiến răng khi ngủ

Có thể chẩn đoán tình trạng nghiến răng khi đang ngủ bằng các cách sau:

– Khám sức khỏe răng miệng: bác sĩ sẽ kiểm tra về các triệu chứng mà bạn trải qua, bao gồm đau đầu, đau cơ hàm,…

– Kiểm tra tình trạng răng miệng: bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng của các răng và cấu trúc của hàm để xác định xem có dấu hiệu nào của nghiến răng không

– Sử dụng máy ghi âm giấc ngủ: bác sĩ có thể yêu cầu sử dụng máy ghi âm giấc ngủ để ghi lại các tiếng kêu và chuyển động trong giấc ngủ. Kết quả ghi âm sẽ được phân tích để xác định có nghiến răng trong giấc ngủ không và mức độ nghiến

6. Cách điều trị nghiến răng khi ngủ

Có nhiều cách để khắc phục tình trạng nghiến răng khi đang ngủ, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Cụ thể như sau (3):

6.1. Tập thể dục, yoga, thiền

Hãy cố gắng thả lỏng bản thân, xoa dịu căng thẳng bằng các bài tập thể dục, yoga, thiền để có một giấc ngủ ngon, tránh tình trạng nghiến răng. Để đạt hiệu quả tốt nhất, bạn nên thực hiện các bài tập một cách thường xuyên và đều đặn.

Thiền hoặc tập yoga

6.2. Niềng răng

Ngay khi phát hiện răng có vấn đề về khớp cắn, nên đi khám và niềng răng sớm để tránh ảnh hưởng tới việc nhai. Niềng răng giúp điều chỉnh vị trí của răng và hàm, tạo ra khớp cắn chính xác, từ đó giảm thiểu các lực không đều lên răng và khớp hàm, giúp ngăn chặn việc nghiến răng không kiểm soát.

Quá trình niềng răng có thể kéo dài đến vài năm, tùy thuộc vào mức độ lệch của khớp cắn và tình trạng răng của từng người.

6.3. Dùng máng chống nghiến răng

Máng chống nghiến răng được làm bằng nhựa che phủ bề mặt răng cả hàm trên và hàm dưới. Máng được thiết kế dành riêng cho từng người, có thể dễ dàng tháo lắp.

Loại máng này có công dụng làm giảm đi lực ma sát giữa hai hàm, giúp cơ hàm thư giãn khi ngủ, dần dần loại bỏ thói quen của cơ và răng ở vị trí nghiến. Khi sử dụng máng chống nghiến răng, cần có chỉ định của bác sĩ để được hướng dẫn về thời gian đeo phù hợp.

Dùng máng chống nghiến răng

6.4. Bỏ sử dụng chất kích thích

Không sử dụng các chất kích thích như cà phê, rượu bia, thuốc lá.n trước khi đi ngủ, vì chúng có thể làm tăng tình trạng nghiến răng.

Các chất kích thích sẽ làm căng thẳng hệ thần kinh khiến bạn ngủ không sâu giấc, mệt mỏi nên càng dễ bị nghiến răng trong vô thức hơn.

6.5. Massage hàm trước khi ngủ

Massage nhẹ nhàng vùng hàm trước khi đi ngủ có thể giảm căng thẳng và giúp thư giãn cơ hàm.

Cách thực hiện:

– Rửa tay sạch

– Sử dụng ngón tay hoặc lòng bàn tay để massage vùng cơ hàm nhẹ nhàng

– Massage nhẹ nhàng theo hướng chuyển động tròn từ mắt xuống cằm

– Massage các cơ quanh vùng hàm bằng lực nhẹ và chuyển động tròn

– Kết thúc quá trình massage hãy nằm thư giãn, hạn chế tiếp xúc với ánh sáng mạnh trước khi đi ngủ

6.6. Xông tinh dầu thảo mộc trong phòng ngủ

Các loại tinh dầu thảo mộc như tinh dầu sả, hoa cúc, oải hương, cam chanh,… đều có tác dụng thư giãn, giảm căng thẳng rất hiệu quả.

Nếu bạn đang gặp phải tình trạng căng thẳng làm nghiến răng khi đang ngủ thì hãy xông tinh dầu thảo mộc trong phòng ngủ. Chúng sẽ giúp giảm bớt sự căng thẳng, tạo tâm trạng thoải mái giúp bạn ngủ ngon giấc hơn.

Xông tinh dầu thảo mộc trước khi đi ngủ khoảng 30 – 45 phút. Hãy chọn máy xông phù hợp, đảm bảo mức độ khuếch tán ra khắp phòng.

6.7. Ngâm chân với nước gừng ấm

Ngâm chân trong nước gừng ấm trước khi đi ngủ có thể giúp giảm căng thẳng và tạo cảm giác thư giãn trên toàn bộ cơ thể, hạn chế nghiến răng hơn vào ban đêm khi ngủ.

Nước ấm sẽ tăng tuần hoàn máu, còn gừng sẽ kích thích các mút dây thần kinh ở đầu ngón chân giúp tạo cảm giác thoải mái.

Cách thực hiện:

– Chuẩn bị nước và gừng tươi đã gọt vỏ

– Cho gừng vào nước đun sôi nhỏ lửa trong 10 – 15 phút

– Đổ nước gừng vào chậu lớn và để cho nguội bớt

– Ngâm chân trong nước gừng khoảng 15 – 20 phút

– Massage nhẹ nhàng chân

– Lấy chân ra, lau khô và nghỉ ngơi trước khi đi ngủ

Ngâm chân với nước gừng ấm

6.8. Tập thói quen ngủ tốt

Hãy tạo cho mình một không gian, tâm trạng thực sự thư giãn trước đi ngủ, nhờ vậy tình trạng nghiến răng sẽ được cải thiện rất nhiều.

Một vài cách thư giãn nhẹ nhàng trước khi ngủ bạn áp dụng:

– Nghe nhạc nhẹ

– Đọc sách

– Rèn luyện tư duy tích cực

– Điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm phòng phù hợp

– Ngủ đủ giấc, ngủ đúng giờ

7. Phòng ngừa nghiến răng khi ngủ

Để phòng ngừa tình trạng nghiến răng lúc ngủ, bạn có thể tham khảo một số phương pháp sau đây:

– Đảm bảo có đủ thời gian để nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc mỗi đêm

– Hạn chế sử dụng các chất kích thích như cà phê và thuốc lá, đặc biệt là vào buổi tối

– Hỏi ý kiến bác sĩ về các loại thuốc gây kích thích và tác động của chúng đối với giấc ngủ

– Giảm tiếng ồn và ánh sáng trong phòng ngủ để tạo ra một môi trường yên tĩnh và thoải mái cho giấc ngủ

– Ăn nhẹ vào buổi tối và tránh ăn quá nhiều trước khi đi ngủ

8. Một số câu hỏi nghiến răng khi ngủ

Dưới đây là một số câu hỏi về nghiến răng lúc ngủ được Nha khoa Paris giải đáp chi tiết:

8.1. Làm sao để biết mình nghiến răng khi ngủ?

Để biết mình có nghiến răng khi đang ngủ hay không, bạn có thể chú ý đến một số dấu hiệu sau:

– Thường xuyên thức dậy với cảm giác đau hoặc mỏi ở hàm

– Cơn đau đầu nhẹ vào buổi sáng, đặc biệt là ở vùng thái dương

– Các răng bị mòn, răng bị nứt hoặc bị mẻ

– Nếu ngủ chung với người khác, hãy hỏi họ xem có nghe thấy âm thanh nghiến răng phát ra vào ban đêm hay không

– Cảm giác khó chịu, đau khi mở miệng rộng hoặc nhai

– Thường xuyên thức giấc giữa đêm mà không rõ lý do, hoặc cảm thấy mệt mỏi dù đã ngủ đủ giấc

– Răng nhạy cảm hơn với đồ ăn và thức uống nóng hoặc lạnh

Nếu nghi ngờ mình bị nghiến răng lúc ngủ, nên thăm khám bác sĩ nha khoa để được kiểm tra và tư vấn.

8.2. Ăn gì để không bị nghiến răng khi ngủ?

Để hạn chế tình trạng nghiến răng khi đang ngủ, hãy bổ sung các loại thực phẩm tốt như rau xanh, trái cây, sữa chua và ngũ cốc nguyên hạt vào thực đơn hàng ngày.

Nên tránh các thực phẩm như đồ ngọt, thực phẩm cứng, đồ uống có ga, rượu bia và cà phê, vì chúng có thể gây căng thẳng, lo lắng và làm gián đoạn giấc ngủ, từ đó tăng nguy cơ nghiến răng.

Ăn nhiều rau xanh và trái cây

8.3. Tại sao lại nói mớ khi ngủ?

Nói mớ khi ngủ (somniloquy) là tình trạng rối loạn giấc ngủ khiến người bệnh nói chuyện, la hét hoặc thậm chí thực hiện các hành động kì lạ trong lúc ngủ. Nguyên nhân nói mớ khi ngủ có thể là do:

– Di truyền: nếu bố mẹ hoặc trong gia đình có người hay nói mớ, bạn có nhiều khả năng cũng sẽ gặp tình trạng này

– Căng thẳng: căng thẳng, lo âu hoặc trầm cảm làm tăng nguy cơ nói mớ

– Mệt mỏi: thiếu ngủ hoặc ngủ không đủ giấc có thể khiến bạn dễ nói mớ

– Chất kích thích: sử dụng chất kích thích như cà phê và rượu bia có thể gây tình trạng nói mớ

– Sử dụng thuốc: một số loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ là nói mớ

Người bị nói mớ sẽ có các biểu hiện như

– Nói chuyện trong khi ngủ

– Ngồi dậy trên giường trong khi ngủ

– Đi lại trong khi ngủ

– Thực hiện các hành động kì lạ trong khi ngủ

Nói mớ không chỉ làm rối giấc ngủ mà còn gây lo lắng cho bản thân và người xung quanh.

8.4. Mẹo chữa nghiến răng khi ngủ ở trẻ em

Để chữa nghiến răng lúc ngủ ở trẻ em, bố mẹ có thể áp dụng các phương pháp sau:

– Chườm ấm: sử dụng khăn ấm hoặc túi chườm ấm đặt lên vùng cơ hàm của trẻ trong khoảng 10 – 15 phút trước khi ngủ. Hơi ấm giúp giảm căng thẳng cơ hàm, kích thích tuần hoàn máu và giảm việc co cứng cơ, từ đó hạn chế tình trạng nghiến răng

– Uống sữa ấm pha bột nghệ: Pha 1 thìa cà phê bột nghệ nguyên chất với 350ml sữa tươi không đường và cho trẻ uống trước khi ngủ 30 phút. Sữa giúp thư giãn thần kinh, còn nghệ có tác dụng kháng viêm và giảm đau, giúp giảm tình trạng nghiến răng

– Trị bằng đậu đen: ninh nhừ đậu đen với một chút muối, để nguội bớt và cho trẻ thưởng thức. Đậu đen có tính mát, giúp thanh nhiệt cơ thể và giải độc gan, giúp trẻ cảm thấy thoải mái và thư giãn, từ đó giảm nghiến răng lúc ngủ. Áp dụng phương pháp này trong 2 – 3 tuần để đạt hiệu quả tốt nhất

Uống sữa ấm cùng bột nghệ

8.5. Mẹo chữa nghiến răng khi ngủ ở người lớn

Một số mẹo giúp giảm tình trạng nghiến răng trong lúc ngủ ở người lớn (4):

– Tập thể dục, thiền, yoga, hít thở đều

– Tránh cà phê và rượu bia trước khi đi ngủ

– Ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi đêm để cơ thể được nghỉ ngơi

– Sử dụng máng chống nghiến răng

– Đi khám nha khoa định kỳ để kiểm tra sức khỏe răng miệng

– Tránh sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ

8.6. Nghiến răng khi ngủ là thiếu chất gì

Nghiến răng trong lúc ngủ có thể do thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng như canxi, vitamin D, K2, magiê,… Các chất dinh dưỡng trên rất cần thiết cho sự phát triển của răng miệng.

Nghiến răng khi ngủ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng và sinh hoạt hàng ngày. Hơn nữa còn tác động đến cả những người xung quanh. Do đó, bạn cần tìm đến những địa chỉ nha khoa đáng tin cậy để được hỗ trợ. Nếu cần thêm thông tin, hãy gọi ngay hotline 1900 6900 để được Nha khoa Paris tư vấn ngay.