Dây thun niềng răng: Cách sử dụng dây thun niềng răng đúng cách

Dây thun niềng răng được sử dụng để tạo lực kéo cần thiết để di chuyển răng và đạt được kết quả niềng răng mong muốn. Vậy dây thun trong niềng răng có mấy loại và cần lưu ý những gì khi đeo?

Dây thun trong niềng răng là khí cụ chỉnh nha giúp răng sớm dịch chuyển về vị trí cân đối và cải thiện những khuyết điểm. Khí cụ này được dùng trong niềng răng mắc cài thường và mắc cài tự buộc. Tuy nhiên ít ai nắm rõ được dây thun niềng răng có tác dụng gì? Hãy cùng Nha khoa Paris tham khảo bài viết sau.

1. Dây thun niềng răng là gì

Theo bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm, thun niềng răng là khí cụ dùng kết hợp với hệ thống mắc cài và dây cung để căn chỉnh, hỗ trợ di chuyển răng về vị trí cân đối và phù hợp nhất (1).

Dây thun được làm bằng thiết bị cao su y tế an toàn, không ảnh hưởng hoặc kích ứng trong khoang miệng. Cấu tạo của thun niềng răng có độ đàn hồi tốt, dễ dàng điều chỉnh.

Dây thun sẽ gắn trên mắc cài và móc từ răng hàm này sang hàm đối diện tương ứng. Thun niềng răng cùng khí cụ khác sẽ giúp quá trình niềng răng hiệu quả.

Dây thun trong niềng răng

2. Dây thun trong niềng răng có tác dụng gì

Dây chun niềng răng có nhiều tác dụng hữu ích như: chỉnh khớp cắn hở, lệch; cải thiện răng mọc lệch, khấp khểnh và điều hướng răng (2).

2.1. Chỉnh khớp cắn hở, lệch

Thun niềng răng sẽ có tác dụng căn chỉnh vị trí của răng hàm trên và dưới phù hợp với khớp cắn hở, lệch khớp cắn, khắc phục tình trạng sai lệch.

2.2. Cải thiện răng mọc lệch, khấp khểnh

Dây thun hỗ trợ kéo răng về đúng vị trí như mong muốn. Răng khấp khểnh sẽ được khắc phục hoàn toàn, đặc biệt là với trường hợp niềng răng ở người trưởng thành khi xương hàm đã cứng, răng khó dịch chuyển. Cụ thể như:

– Răng khểnh, mọc về phía trên xương hàm: dây thun niềng đưa răng về đúng vị trí ở trên cung hàm

– Răng hô: dây chun đặt nối vào phía trước hàm trên với móc sau hàm dưới. Theo thời gian, các răng phía trên kéo dịch về sau, răng ở bên dưới sẽ kéo dịch lên trước. Qua đó răng hô được cải thiện, đồng đều hơn

– Răng móm: dây thun được dùng để kéo hàm trên về trước, giảm tình trạng móm

2.3. Điều hướng răng

Thun niềng răng được sử dụng để điều hướng răng về đúng vị trí trên cung hàm. Thun tách kẽ giúp tăng lực siết, cùng với dây cung và mắc cài để đảm bảo răng dịch chuyển nhanh hơn.

3. Các loại dây thun sử dụng trong niềng răng

Hiện nay, có nhiều loại dây thun được sử dụng trong niềng răng như dây thun cố định dây cung, thun tách kẽ, thun kéo và dây thun liên hàm.

3.1. Thun tách kẽ

Thun tách kẽ có đường kính nhỏ chỉ khoảng 1cm và làm từ cao su mềm. Thun được đặt vào giữa vị trí của răng số 6 và 7 để tạo ra khoảng trống chuẩn bị cho quá trình đặt khâu. Thun tách kẽ sử dụng trước khi gắn mắc cài từ 5 – 7 ngày.

Thun tách kẽ niềng răng

3.2. Dây thun cố định dây cung

Dây cung được đặt vào rãnh của mắc cài. Được cố định bằng thun niềng răng. Loại dây thun này có nhiều màu sắc như trong suốt, xanh, trắng, hồng, đỏ,… độ bền cao và đường kính nhỏ.

Dây thun dùng để cố định dây cung trên mắc cài. Nhờ được làm từ cao su nên dây thun dễ bị giãn và đứt nên thường được thay mới sau 3 – 6 tuần. Dây cung sẽ cố định bằng nắp trượt tự động nên không cần dùng thun niềng răng.

3.3. Dây thun liên hàm

Dây thun liên hàm được gắn vào Hooks ở cả răng hàm trên và dưới để dịch chuyển răng mọc lệch, răng chìa ra phía trước và đóng khớp cắn hở.

Dây thun liên hàm có thể tháo ra dễ dàng. Khí cụ phải được sử dụng 20 giờ mỗi ngày. Nếu thấy khó khăn khi ăn nhai thì có thể gỡ dây chun ra trong quá trình ăn uống.

Dây thun liên hàm

3.4. Thun kéo

Thun kéo có công dụng điều chỉnh khớp cắn và dịch chuyển răng về đúng vị trí với cơ chế trượt. Cấu tạo của thun kéo có nhiều vòng tròn liên kết với nhau. Bác sĩ sẽ gắn một đầu thun vào mắc cài hàm trên, đầu còn lại gắn với hàm dưới sao cho dây thun thẳng đứng hoặc nằm chéo hai hàm răng.

Thun kéo tạo lực kéo chắc chắn. Qua đó lực căng của dây thun tạo áp lực lên mắc cài và làm răng di chuyển thẳng hàng nhanh chóng.

4. Cách sử dụng dây thun niềng răng

Cách đeo thun niềng răng khá đơn giản, bạn có thể quan sát cách làm của bác sĩ, xem video đeo thun chuỗi niềng răng trên mạng hoặc có thể tự thực hiện ngay tại nhà theo hướng dẫn sau (3).

Bước 1: Sử dụng dụng cụ nha khoa chuyên dụng hoặc nhíp đã khử trùng sạch sẽ để móc chun vào 1 đầu của mắc cài.

Bước 2: Kéo căng và móc đầu thun còn lại vào mắc đầu bên kia của mắc cài bên cạnh.

Để thun niềng răng đạt được kết quả như mong muốn, người đeo nên làm những điều sau:

– Vệ sinh răng miệng sạch sẽ để ngăn ngừa hôi miệng và hạn chế mắc bệnh lý nha khoa trong thời gian niềng răng

– Thời gian đeo thun niềng răng là 12 giờ mỗi ngày và tốt nhất là 20 tiếng, chỉ tháo ra khi ăn uống. Để có bảo hiệu quả tối đa, nên thay thun 2 – 3 lần/ ngày, nhất là sau khi ăn hoặc đánh răng

– Nên tháo dây thun khi ăn hoặc khi vệ sinh răng miệng

– Vệ sinh tay, miệng sạch sẽ trước và sau khi thay thun niềng răng để tránh nhiễm khuẩn

– Ăn thức ăn mềm, dễ nuốt hoặc đồ ăn đã được ninh nhừ như cháo, canh, súp,… Hạn chế ăn thức ăn để lại nhiều mảnh vụn, cứng hoặc dai, vì dễ khiến rơi thun

– Trong trường hợp đứt dây thun, nên đến phòng khám để được kiểm tra và xử lý

– Tuân thủ lịch khám định kỳ, khi có dấu hiệu bất thường cần liên hệ ngay tới bác sĩ

Tuân thủ lịch khám định kỳ khi đeo thun niềng răng

5. Tác dụng phụ của dây thun niềng răng

Việc sử dụng dây thun cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

– Đau nhức:

Việc sử dụng dây thun có thể gây đau và khó chịu, đặc biệt trong những ngày đầu tiên hoặc sau khi thay dây thun mới. Lực kéo từ dây thun có thể làm răng và nướu nhạy cảm, gây cảm giác khó chịu.

– Ảnh hưởng đến thẩm mỹ:

Dây thun có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ, đặc biệt là khi sử dụng dây thun có màu sắc sặc sỡ. Tuy nhiên, đây chỉ là vấn đề tạm thời và sẽ hết sau khi hoàn thành quá trình chỉnh nha.

– Nói khó khăn:

Một số người có thể gặp khó khăn khi nói chuyện do dây thun tạo ra lực kéo trên răng. Điều này có thể ảnh hưởng đến phát âm.

– Dây thun bị đứt:

Dây thun có thể bị đứt hoặc rơi ra trong quá trình sử dụng, đặc biệt khi ăn hoặc nói chuyện. Điều này có thể làm giảm hiệu quả của việc điều chỉnh răng và cần thay dây thun mới ngay lập tức.

– Tích tụ mảng bám:

Nếu không vệ sinh răng miệng kỹ càng, dây thun và mắc cài có thể tạo điều kiện cho mảng bám và vi khuẩn tích tụ. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề như sâu răng, viêm nướu và hôi miệng.

6. Lựa chọn loại dây thun niềng răng phù hợp

Một số yếu tố cần xem xét khi lựa chọn dây thun niềng răng:

– Kích thước: dây thun niềng răng có nhiều kích thước khác nhau, từ nhỏ đến lớn. Kích thước dây thun sẽ phụ thuộc vào kích thước răng và mức độ di chuyển răng. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng răng n và lựa chọn kích thước dây thun phù hợp nhất

– Màu sắc: chọn màu sắc dây thun niềng răng theo sở thích cá nhân để tăng tính thẩm mỹ và sự thoải mái khi sử dụng

7. Giải đáp thắc mắc về dây thun niềng răng

Dưới đây là những giải đáp chi tiết về các câu hỏi thường gặp liên quan đến dây thun niềng răng.

7.1. Có cần phải thay đổi dây thun niềng răng thường xuyên không?

Để có hiệu quả tốt nhất, nên thay thun 2 – 3 lần/ ngày, nhất là sau khi ăn hoặc đánh răng. Thời gian đeo thun niềng răng sẽ phụ thuộc vào tình trạng răng của mỗi người và phác đồ bác sĩ xây dựng (4).

Một số trường hợp chỉ cần đeo thun trong khoảng thời gian ngắn của quá trình chỉnh nha. Với tình trạng sai lệch nghiêm trọng, có thể đeo thun trong suốt thời gian niềng răng.

Cần thay đổi dây thun niềng răng thường xuyên

7.2. Có thể tự thay dây thun niềng răng ở nhà không?

Có thể tự thay dây thun niềng răng ở nhà theo chỉ dẫn của bác sĩ. Cần thực hiện cẩn thận và theo đúng hướng dẫn để tránh làm hỏng mắc cài hoặc gây đau đớn.

7.3. Có thể đeo dây thun niềng răng qua đêm không?

Để đạt hiệu quả chỉnh nha tối ưu, nên đeo dây thun niềng răng cả ngày và đêm, trừ khi ăn hoặc vệ sinh răng miệng. Đeo dây thun niềng răng liên tục, bao gồm cả qua đêm, giúp duy trì lực kéo ổn định trên răng, thúc đẩy quá trình di chuyển răng và điều chỉnh khớp cắn nhanh hơn. Điều này giúp đạt được kết quả điều trị mong muốn trong thời gian ngắn hơn.

7.4. So sánh ưu nhược điểm của việc đeo dây thun niềng răng so với không đeo

Bảng so sánh về ưu nhược điểm của việc đeo dây thun niềng răng so với không đeo:

7.5. Dây thun niềng răng có đau không?

Đeo thun niềng răng có gây cảm giác đau và khó chịu bởi ở giai đoạn đầu niềng răng, dây thun tạo ra lực kéo giúp răng di chuyển về đúng vị trí. Tuy nhiên, mức đau thường là tạm thời và có thể kiểm soát được.

Để giảm đau nhức, hãy tuân thủ lịch đeo dây thun được bác sĩ chỉ định. Đeo dây thun đúng cách sẽ giúp thích nghi nhanh hơn và giảm đau.

7.6. Dây thun niềng răng có thể nuốt được không?

Nuốt thun niềng răng sẽ không gây hại đến sức khỏe, tuy nhiên sẽ ảnh hưởng đến quá trình niềng răng.

Khi chẳng may nuốt thun niềng răng, cần bình tĩnh và uống nhiều nước cũng như ăn rau quả xanh để đào thải dây thun ra khỏi cơ thể. Để tránh làm gián đoạn quá trình niềng răng, nên đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và kiểm tra lại.

7.7. Dây thun niềng răng có thể dùng chung cho nhiều người không?

Dây thun niềng răng không được dùng chung cho nhiều người. Việc dùng chung dây thun có thể lây lan vi khuẩn và gây nguy cơ nhiễm trùng cho người khác.

7.8. Những sai lầm thường gặp khi sử dụng dây thun niềng răng?

Những sai lầm thường gặp khi sử dụng dây thun niềng răng mà bạn cần lưu ý để tránh ảnh hưởng đến hiệu quả chỉnh nha và sức khỏe răng miệng:

– Dùng lực quá mạnh để đánh răng, dùng bàn chải có đầu cọ cứng

– Tự ý đổi vị trí của thun niềng răng hoặc sử dụng cùng lúc 2 dây thun. Tình trạng này sẽ tạo áp lực không đồng đều gây đau nhức, ê buốt răng và ảnh hưởng đến hiệu quả chỉnh nha

– Há miệng to bởi khiến dây thun bị kéo căng và nhanh giãn, từ đó dẫn đến hậu quả khó lường

– Kéo dây thun quá căng, làm mất đi độ đàn hồi của dây thun

– Không thay dây thun niềng răng thường xuyên

– Thay dây thun không đúng lịch trình

7.9. Những câu chuyện thành công khi sử dụng dây thun niềng răng?

Dưới đây là một số khách hàng của Nha khoa Paris thành công khi sử dụng dây thun niềng răng:

– Bạn Ngô Nam (17 tuổi – Nghệ An):

“Răng em mọc chen chúc, ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Bác sĩ khuyên em nên niềng răng và sử dụng dây thun niềng răng để kéo răng vào đúng vị trí. Ban đầu, em cảm thấy khó chịu khi đeo dây thun niềng răng, nhưng sau một thời gian ngắn, em đã quen dần. Nhờ sử dụng dây thun niềng răng, quá trình niềng răng của em diễn ra nhanh chóng và hiệu quả hơn. Sau 1,5 năm niềng răng, em đã có một hàm răng đẹp và nụ cười tự tin hơn.”

– Chị Lê Mai (24 tuổi – Hà Nội):

“Trước đây, răng của mình bị hô và lệch lạc rất nhiều, khiến mình cảm thấy tự ti khi giao tiếp. Sau khi được bác sĩ tư vấn, mình quyết định niềng răng mắc cài và sử dụng dây thun niềng răng để di chuyển răng nhanh hơn. Quá trình chỉnh nha tuy có vất vả, nhưng mình luôn tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và sử dụng dây thun niềng răng đúng cách. Sau 2 năm niềng răng, mình đã có một hàm răng đều đặn và nụ cười rạng rỡ hơn rất nhiều. Mình rất vui vì đã quyết định niềng răng tại Nha khoa Paris.”

Khách hàng niềng răng mắc cài tại Nha khoa Paris

Dây thun niềng răng có nhiều loại và được sử dụng phổ biến trong niềng răng mắc cài. Hy vọng qua những thông tin mà Nha khoa Paris chia sẻ, khách hàng sẽ hiểu rõ hơn về dây thun trong niềng răng có tác dụng gì và biết cách sử dụng hợp lý.