Các kiểu răng hô vẩu thường gặp, Cách điều trị cụ thể

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ nha khoa Nguyễn Hải Nam – Bác sĩ Răng Hàm Mặt – Chuyên gia Niềng răng, Implant, bọc răng sứ – Nha Khoa Paris Bà Triệu

Di truyền, sự phát triển không đồng bộ của xương hàm và răng, thói quen xấu trong thời kỳ mọc răng là những nguyên nhân chính gây ra các kiểu răng hô vẩu như hô vẩu hàm trên, dưới, hở lợi, cằm lẹm, môi dày. Bạn nên đến nha sĩ để được tư vấn phương pháp điều khắc phục phù hợp, sớm sở hữu hàm răng đều đẹp, tự tin.

1. Các kiểu răng vẩu thường gặp hiện nay

Theo bác sĩ nha khoa Nguyễn Hải Nam, có 5 kiểu răng hô vẩu phổ biến thường gặp hiện nay:

– Răng vẩu hàm trên

– Răng vẩu hàm dưới

– Răng vẩu hở lợi

– Răng vẩu cằm lẹm

– Răng vẩu môi dày

2.1. Răng hô hàm trên

Răng hô hàm trên diễn ra khi cấu trúc xương hàm trên phát triển quá mức, nhô ra và không khớp với hàm dưới.

Đây là một trong các dạng hô hô phổ biến, tùy vào mức độ hô mà tác động đến cấu trúc khuôn mặt, khả năng ăn nhai, phát âm… cũng khác nhau.

2.2. Răng hô, vẩu hàm dưới

Tình trạng ngược lại của hô hàm trên là hô hàm dưới, khi xương cằm phát triển không đồng đều, làm cho các răng ở hàm dưới bị lệch ra bên ngoài so hàm trên.

Hô, vẩu hàm dưới có nhiều mức độ nặng, nhẹ khác nhau nhưng chúng đều gây lệch khớp cắn, tăng nguy cơ bị viêm nhiễm, đau đớn và ảnh hưởng đến vẻ ngoài của khuôn mặt.

Răng hô hàm trên/dưới là những tình trạng thường gặp nhất hiện nay

2.3. Răng hô, vẩu hở lợi

Hô, vẩu hở lợi là tình trạng răng và nướu có độ dài không tương xứng với nhau, khiến nướu bị lộ ra quá nhiều khi cười hoặc nói chuyện.

Tình trạng, hô, vẩu hở lợi khá phổ biến và ảnh hưởng không nhỏ đến thẩm mỹ, gây ra nhiều vấn đề cho răng miệng như sâu, viêm lợi, khó khăn khi ăn, nhai, nói chuyện…

2.4. Răng hô, vẩu cằm lẹm

Xảy ra khi cấu trúc xương hàm quá ngắn khiến dáng cằm bị hụt vào trong cổ, làm cho khuôn mặt mất sự cân đối vốn có. Khi nhìn nghiêng sẽ dễ dàng nhận ra tình trạng hô hàm trên và lẹm cằm ở hàm dưới.

2.5. Răng hô vẩu môi dày

Có thể nói, răng hô, vẩu là một trong yếu tố khiến cho môi trở nên dày hơn. Cụ thể, khi hàm trên chìa ra ngoài quá mức, khiến phần môi trên bị kéo căng ra để che đi phần răng đó và tạo cảm giác đôi môi nhọn, dày hơn so với thông thường.

2. Nguyên nhân khiến răng vẩu

Nguyên nhân chính của răng vẩu/hô thường là do yếu tố di truyền và bẩm sinh. Tuy nhiên, nhiều yếu tố khác như sự phát triển của xương, hàm và răng, thói quen xấu trong thời kỳ mọc răng cũng có thể gây ra sự tình trạng này.

2.1. Do di truyền và bẩm sinh

Răng hô vẩu có di truyền không? Nhiều nghiên cứu y khoa, tỷ lệ hô răng do di truyền đạt tới 70%. Thực tế cũng đã cho thấy, những người bị hô thì con cái cũng có nguy cơ bị hô cao, với mức độ nặng hơn hoặc nhẹ hơn.

Nghiên cứu về tác động của biến thể gen BMP4 và vai trò của kích thước hàm trong sự phát triển của răng hô trên tạp chí khoa học Archives of Oral Biology (2013) đã chỉ ra rằng di truyền và bẩm sinh là nguyên nhân chính gây răng hô.

Di truyền là nguyên nhân chính gây ra tình trạng hô

2.2. Do sự mất cân đối trong phát triển xương hàm và răng

Răng vẩu thường xảy ra khi sự phát triển của xương hàm và răng không đồng bộ, khiến phần xương hàm hóp lại hoặc rộng ra, gây nên tình trạng hô, vẩu.

Cụ thể, nếu hàm quá nhỏ, răng không có đủ không gian để mọc, từ đó dẫn đến tình trạng chen chúc, đẩy nhô ra ngoài. Tương tự, nếu xương hàm quá rộng so với răng, răng sẽ bị thưa và dẫn đến hô.

Đặc biệt, khi cả răng và hàm đều phát triển không đúng kích thước cũng như vị trí sẽ gây ra hô, vẩu nghiêm trọng, rất khó điều trị.

2.3. Do những thói quen xấu trong thời kỳ mọc răng

Những thói quen xấu trong thời kỳ mọc răng khiến cũng gây ra tình trạng hô, vẩu gồm:

– Sử dụng bình sữa lâu dài: Trẻ dùng bình sữa quá nhiều hoặc quá lâu có thể gây vấn đề về hàm, làm răng mọc sai vị trí và tăng nguy cơ các vấn đề liên quan đến miệng.

– Sử dụng núm vú giả: Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Pediatrics của Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ, trẻ sử dụng núm vú giả trong thời gian dài có thể khiến răng mọc không đúng vị trí hoặc bị sâu.

– Mút ngón tay: Nguy cơ gặp các vấn đề về miệng là giống nhau giữa trẻ dùng núm vú giả và mút ngon tay.

– Nghiến răng, chống cằm: Những thói quen trên có thể dẫn đến sự mất cân bằng giữa lực cắn và lực kéo trên răng, dẫn đến hô.

– Ngậm lưỡi hoặc đưa lưỡi lên trên miệng: Việc làm đó sẽ gây ra áp lực không cần thiết lên răng và hàm, gây ra tình trạng trên.

Răng hô không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn tăng nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe miệng và hệ tiêu hóa. Chính vì vậy, bạn nên đến nha sĩ để được chẩn đoán, điều trị càng sớm càng tốt.

Những thói quen xấu khi có thể dẫn đến tình trạng hô

3. Những vấn đề liên quan đến răng hô, vẩu

Răng hô không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe miệng mà còn gây mất thẩm mỹ, tác động đáng kể đến tâm lý, khiến bạn tự ti khi nói chuyện hoặc cười.

3.1. Ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng

Mặc dù không phải nguyên nhân chính nhưng răng hô, vẩu là yếu tố làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến các vấn đề về răng miệng.

– Khó vệ sinh: Bị hô khiến các răng mọc không đều và có khoảng trống giữa trên hàm, nên khó vệ sinh hơn so với bình thường. Mà không vệ sinh sạch sẽ là nguyên nhân chính gây ra nhiều vấn đề răng miệng như viêm nướu, nấm miệng, viêm nha chu…

– Bị sâu: Răng hô, vẩu sẽ chèn ép các răng kề cạnh, khiến chúng có nguy cơ bị tổn thương cao hơn. Cùng với đó, vì răng hô, vẩu khó vệ sinh hơn nên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, mảng bám tích tụ gây sâu.

– Trầy xước răng: Khi các răng không đứng đúng vị trí, có thể xảy ra va chạm giữa chúng, dẫn đến trầy xước hoặc mòn men.

– Sai khớp cắn: Răng mọc không đúng theo hướng chuẩn sẽ dẫn đến việc sai khớp cắn, gây khó khăn cho việc ăn, nhai thức ăn và phát âm khi giao tiếp.

– Đau khớp hàm: Răng hô, vẩu khiến sai khớp cắn, gây ra đau khớp hàm.

Răng hô, vẩu tăng nguy cơ bị sâu, hôi miệng

3.2. Các kiểu răng vẩu ảnh hưởng đến vẻ ngoài

Răng hô, vẩu ảnh hưởng trực tiếp đến vẻ ngoài, khiến khuôn mặt thiếu thẩm mỹ, mất đi sự cân đối, hài hòa. Nó cũng ảnh hưởng nhiều đến sự thăng tiến trong công việc, giao tiếp hàng ngày.

Cụ thể, khi bị hô sẽ ảnh hưởng đến vẻ ngoài bởi:

– Răng chồng lên nhau hoặc không đặt đúng vị trí, làm cho khuôn mặt không cân đối và gây ra sự thiếu tự tin khi cười, giao tiếp.

– Răng hô, vẩu dẫn đến sự khác biệt trong chiều dài của hai hàm, gây ra các vấn đề như khó khăn trong việc nhai thức ăn và phát âm.

3.3. Các vấn đề liên quan đến tâm lý

Răng hô, vẩu gây ảnh hưởng xấu về thẩm mỹ khiến nhiều người thiếu tự tin khi giao tiếp, tránh xa các hoạt động giao tiếp xã hội vì sợ bị chê bai hay nhận những ý kiến tiêu cực về ngoại hình, từ đó có thể dẫn đến các bệnh tâm lý như sợ chỗ đông người, trầm cảm…

Ngoài ra, tình trạng bị hô cũng khiến bạn khó phát âm tròn vành và rõ chữ, ảnh hưởng lớn đến công việc, khả năng thăng tiến.

4. Cách khắc phục răng hô, vẩu

Răng hô, vẩu có thể khắc phục được bằng nhiều phương pháp khác nhau như chỉnh nha, bọc sứ hoặc phẫu thuật chỉnh hàm.

4.1. Răng hô, vẩu có thể khắc phục được không?

Theo bác sĩ Vinh, răng hô vẩu hoàn toàn có thể khắc phục được. Tùy thuộc vào mức độ hô, vẩu mà các nha sĩ sẽ áp dụng phương pháp điều chỉnh phù hợp.

Bạn nên đến nha khoa uy tín để được khám và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp nhất.

4.2. Các phương pháp điều chỉnh răng hô, vẩu

+ Phương pháp điều chỉnh hô nhẹ: Khi tình trạng vẩu của bạn nhẹ hoặc nguyên nhân hô, vẩu do răng, nha sĩ sẽ áp dụng một số phương pháp như:

– Bọc sứ: Nha sĩ sẽ tiến hành mài bớt phần răng hô, vẩu đi, sau đó bọc sứ bên ngoài để tạo sự tương đồng cho cả hàm, khắc phục tình trạng hô, vẩu của bạn. Đây là phương pháp khắc phục hô, vẩu nhanh chóng, nhưng hiệu quả không duy trì vĩnh viễn.

– Chỉnh nha mắc cài: Bằng cách sử dụng các khí cụ cố định, răng của bạn sẽ được đưa về đúng vị trí sau một thời gian. Phương pháp chỉnh nha bằng mắc cài có chi phí tiết kiệm hơn nhưng có thời gian điều trị dài hơn so với bọc sứ.

– Chỉnh nha bằng khay trong suốt: Có công dụng tương tự như các khí cụ chỉnh nha mắc cài nhưng sẽ thẩm mỹ, dễ vệ sinh hơn.

Chỉnh nha giúp điều trị những trường hợp vẩu nhẹ

+ Phương pháp điều chỉnh răng vẩu nặng:

Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật chỉnh hàm trong trường hợp vẩu nặng hoặc vẩu do xương hàm. Đây là phương pháp đòi hỏi kỹ thuật cao và phải được thực hiện bởi bác sĩ răng hàm mặt có tay nghề cao tại các cơ sở uy tín để mang đến hiệu quả cao, phòng ngừa rủi ro.

Trong trường hợp bạn bị vẩu do cả răng và hàm thì nha sĩ sẽ kết hợp chỉnh nha trước rồi sau đó mới phẫu thuật chỉnh hàm để giải quyết.

5. Cách phòng ngừa răng vẩu và duy trì răng đều đẹp

Xử lý các vấn đề răng miệng sớm, hạn chế các thói quen xấu ảnh hưởng đến răng miệng, vệ sinh đúng cách, điều chỉnh chế độ dinh dưỡng khoa học là những cách phòng ngừa răng vẩu và duy trì hàm răng đều đẹp sau điều trị.

5.1. Phòng ngừa răng vẩu

Một số biện pháp giúp phòng ngừa tình trạng hô gồm:

– Tiến hành xử lý các vấn đề răng miệng ngay từ giai đoạn mọc răng, bao gồm việc điều trị tình trạng sâu cho trẻ từ khi còn nhỏ và tiến hành chỉnh nha khi các răng vĩnh viễn có dấu hiệu mọc lệch, vẩu, móm…

– Cai sữa, núm vú giả sớm, theo đó độ tuổi được các chuyên gia khuyến cáo là khi trẻ được khoảng 24 tháng tuổi.

– Từ bỏ thói quen mút ngón tay.

– Hạn chế nghiến răng, chống cằm, ngậm lưỡi hoặc đưa lưỡi lên trên miệng.

– Tránh nhai thức ăn cứng hoặc dùng răng để mở nắp chai.

Tuyệt đối không dùng răng mở nắp chai

5.2. Cách duy trì răng đều đẹp sau điều chỉnh răng vẩu

Sau điều trị răng vẩu, bạn nên thực hiện những việc dưới đây để giữ hàm răng đều đẹp dài lâu:

– Tạo thói quen vệ sinh miệng đúng cách.

– Chải răng 2 lần mỗi ngày với bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa Fluoride.

– Chải răng theo chiều dọc, đặc biệt tập trung chải ở mặt trong và răng hàm.

– Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước làm sạch kẽ răng, ngăn ngừa vi khuẩn, mảng bám tích tụ

– Súc miệng 2 – 3 lần mỗi ngày với nước muối hoặc nước súc miệng diệt khuẩn, súc miệng bằng nước sạch sau khi ăn, uống

– Thay đổi bàn chải thường xuyên, ít nhất mỗi 3 tháng để đảm bảo hiệu quả vệ sinh miệng.

– Tránh đánh răng quá mạnh, việc đánh quá mạnh có thể gây hại cho men răng và tổn thương nướu, cũng như tăng nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan.

– Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học, đầy đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là canxi và vitamin D giúp răng chắc khỏe.

– Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày.

– Hạn chế sử dụng cà phê, thuốc lá, chất kích thích, đồ uống nhiều đường… để ngăn ngừa các bệnh lý liên quan đến răng miệng.

– Hạn chế ăn đồ ăn chiên rán, dầu mỡ, nhiều tinh bột… Bởi đây là những loại thức ăn có khả năng hình thành mảng bám cao.

– Tránh ăn đồ quá cứng, quá dai.

– Tập thể dục hàng ngày.

– Xây dựng kế hoạch làm việc, nghỉ ngơi khoa học, tránh stress.

– Tránh những thói quen xấu ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng như nghiến răng, chống cằm…

Xây dựng chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt khoa học, đúng cách

– Cuối cùng, bạn cần nhớ đến khám nha sĩ khi có bất kỳ vấn đề nào liên quan đến răng miệng, bởi đây là việc rất quan trọng để ngăn ngừa các vấn đề đó trở nên nghiêm trọng, giảm gánh nặng chi phí điều trị cũng như phòng biến chứng.

– Bên cạnh đó, bạn đừng quên lịch khám nha sĩ định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm những bệnh lý răng miệng, từ đó điều trị hiệu quả nhất.

Với những chia sẻ trên đây hy vọng đã có thể giúp bạn hiểu đầy đủ về nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa răng vẩu. Chúc bạn luôn sở hữu hàm răng trắng khỏe, đều đẹp để tự tin tỏa sáng.