Hình ảnh viêm gai lưỡi: Nhận biết sớm, điều trị sớm

Gai lưỡi là các phần có dạng hình nấm nằm trồi lên ở vị trí đầu và 2 bên của lưỡi, có vai trò hỗ trợ cho quá trình ăn uống hàng ngày. Khi bộ phận trên bị viêm nhiễm, người bệnh sẽ cảm thấy lưỡi khó chịu và nhạy cảm hơn. Những hình ảnh viêm gai lưỡi trong bài viết sau sẽ giúp bạn nhận biết bệnh lý nhanh chóng.

Bệnh viêm gai lưỡi gây nhiều đau đớn và có thể tiến triển thành nhiều biến chứng nguy hiểm. Bệnh thường xảy ra do một số nguyên nhân như hút thuốc lá, căng thẳng, thiếu vitamin, hoặc do một số bệnh lý khác. Cùng Nha khoa Paris tìm hiểu về hình ảnh viêm gai lưỡi, triệu chứng và cách phòng ngừa bệnh ngay sau đây.

1. Nguyên nhân gây viêm gai lưỡi

Bệnh viêm lưỡi có thể do một số nguyên nhân gây ra như: do thiếu vitamin B12 và axit folic; vi khuẩn, virus, nấm; dị ứng thực phẩm, thuốc men; căng thẳng, stress và sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá (1).

1.1. Do thiếu vitamin B12 và axit folic

Khi cơ thể bị thiếu vitamin B12 và axit folic trầm trọng có thể gây viêm gai lưỡi. Biểu hiện là đầu lưỡi, quanh lưỡi sẽ bị sưng đỏ, ảnh hưởng đến việc ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.

1.2. Do vi khuẩn, virus, nấm

Vi khuẩn, virus, nấm xâm nhập vào lưỡi có thể tấn công và làm suy yếu hệ miễn dịch, gây ra những ảnh hưởng tới nhú lưỡi và các mô cơ lưỡi.

Trong đó, phổ biến nhất là virus Herpes simplex, gây đau lưỡi, sưng lưỡi, xuất hiện mụn rộp hoặc mảng phồng ở quanh miệng.

1.3. Do dị ứng thực phẩm, thuốc men

Với những trường hợp người bệnh dị ứng với một số loại thực phẩm, dị ứng với thuốc men, sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình trạng viêm của các mô lưỡi. Các loại thuốc có thể gây tác dụng phụ như thuốc kháng viêm, thuốc chẹn beta, thuốc dùng trong điều trị cao huyết áp, thuốc xạ trị, hóa trị điều trị ung thư,…

1.4. Do căng thẳng, stress

Sự căng thẳng, stress kéo dài dễ khiến nội tiết thay đổi, chán ăn, mất ngủ. Lâu dần cơ thể sẽ xuất hiện các biểu hiện như nổi nhiều mụn trứng cá, nhiệt miệng, nhiệt lưỡi, viêm gai lưỡi,…

Cơ thể căng thẳng, stress

1.5. Sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá

Sử dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, gây khô miệng, thay đổi pH và kích ứng niêm mạc, dẫn đến viêm nhiễm và gây viêm gai lưỡi.

2. Dấu hiệu của bệnh lý viêm gai lưỡi

Theo bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm, viêm gai lưỡi là bệnh lý phổ biến, có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào với các dấu hiệu điển hình sau (2):

– Bề mặt lưỡi có vết nứt gây đau nhức

– Lưỡi thay đổi màu sắc, không còn màu hồng mà chuyển sang đỏ kèm theo đốm trắng

– Lưỡi bị ngứa, rát, gây ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt

– Các mô, nhú ở trên niêm mạc lưỡi dần biến mất

– Lưỡi nhạy cảm hơn khi tiếp xúc với đồ nóng hoặc lạnh

– Gai lưỡi bị sưng lên thành từng cục nhỏ

3. Hình ảnh viêm gai lưỡi ở các giai đoạn khác nhau

Để biết được bản thân có bị viêm gai lưỡi không, bạn có thể dựa trên hình ảnh theo từng giai đoạn như sau:

– Giai đoạn đầu: gai lưỡi nhỏ, hơi sưng đỏ, chưa có nhiều triệu chứng

Lưỡi đổi màu khi bị viêm gai lưỡi

Gai lưỡi bị sưng – viêm gai cuống lưỡi

Lưỡi có các đốm trắng, đỏ

– Giai đoạn toàn phát: gai lưỡi sưng to, đỏ rát, gây đau nhức và khó chịu khi ăn uống

Ảnh viêm gai lưỡi

Lưỡi có nhiều đốm trắng khi bị viêm, sưng to

Lưỡi có những đốm màu đỏ lan rộng

Nhú lưỡi bị sưng

Lưỡi chuyển thành màu đỏ khi viêm gai lưỡi

Gai lưỡi bị viêm

Viêm gai lưỡi gây đau nhức

Hình ảnh viêm gai lưỡi bị nứt

Nhú lưỡi bị viêm nhiễm

– Giai đoạn lui bệnh: gai lưỡi giảm sưng đỏ, dần dần biến mất

Gai lưỡi giảm sưng đỏ

Vết sưng đỏ giảm dần

Tình trạng sưng đau dần dần biến mất

4. Cách điều trị viêm gai lưỡi

Trường hợp viêm gai lưỡi do cơ thể thiếu hụt chất dinh dưỡng, người bệnh cần bổ sung vitamin B12 và axit folic, uống nhiều nước lọc, súc miệng bằng nước muối ấm pha loãng, dùng thuốc giảm đau hạ sốt, tránh thức ăn nóng, cay, chua, cứng và giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ (3).

Nếu gai lưỡi bị viêm nhiễm, nhiễm trùng thì cần tới ngay cơ sở y tế để được điều trị.

4.1. Điều trị tại nhà

Tình trạng viêm gai lưỡi nhẹ có thể khắc phục tại nhà bằng các biện pháp như: bổ sung vitamin B12 và axit folic; uống nhiều nước lọc; súc miệng bằng nước muối ấm pha loãng; dùng thuốc giảm đau hạ sốt không kê đơn như paracetamol, ibuprofen; tránh thức ăn nóng, cay, chua, cứng và giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ.

4.1.1. Bổ sung vitamin B12 và axit folic

Bổ sung vitamin B12 và axit folic qua các thực phẩm hàng ngày như thịt đỏ, cá ngừ, cá hồi, trứng, sản phẩm từ sữa, đậu phộng, măng tây, rau xanh, trái cây có múi, chuối, quả bơ, khoai tây, ngũ cốc thô, hải sản,…

Hoặc có thể bổ sung vitamin B12 và axit folic qua thực phẩm bổ sung, viên uống hàng ngày giúp tiết kiệm thời gian và công sức, đảm bảo hiệu quả điều trị.

4.1.2. Uống nhiều nước lọc

Nước lọc giúp cơ thể thanh lọc độc tố, loại bỏ các chất cặn bã ra khỏi cơ thể, bao gồm cả vi khuẩn gây viêm nhiễm. Uống nhiều nước lọc còn giúp giảm bớt các triệu chứng của viêm gai lưỡi như khô rát, khó chịu, sưng tấy. Theo các bác sĩ khuyến cáo nên uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày.

4.1.3. Súc miệng bằng nước muối ấm pha loãng

Nước muối có tính sát khuẩn, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây viêm nhiễm trong khoang miệng.

Cách thực hiện:

– Pha 1 thìa muối vào 250ml nước ấm

– Khuấy đều cho đến khi muối tan hết

– Ngậm một ngụm nước muối ấm, súc miệng kỹ trong khoảng 30 giây, nhổ nước muối ra ngoài

– Lặp lại 2 – 3 lần mỗi ngày

4.1.4. Dùng thuốc giảm đau hạ sốt không kê đơn như paracetamol, ibuprofen

Paracetamol hoặc Ibuprofen hỗ trợ giảm đau và giảm viêm, hạ sốt làm giảm các triệu chứng khó chịu và hỗ trợ quá trình hồi phục của lưỡi.

Liều dùng:

– Liều dùng Paracetamol: 10 – 15mg/kg/liều, khoảng cách giữa 2 liều là 4 – 6 giờ. Liều dùng cho người lớn không quá 4g/ngày, với trẻ em càng nhỏ tuổi liều tối đa càng thấp

– Liều dùng Ibuprofen: 7 – 10 mg/kg/liều, khoảng cách giữa 2 liều là 6 – 8 giờ. Liều tối đa khuyến cáo cho người lớn là 1.200mg/ngày và với trẻ dưới 12 tuổi là 40mg/kg/ngày

4.1.5. Tránh thức ăn nóng, cay, chua, cứng

Thức ăn nóng, cay, chua, cứng có thể làm tổn thương lưỡi và tăng triệu chứng viêm gai lưỡi. Người bệnh cần hạn chế sử dụng các thực phẩm như:

– Thực phẩm nóng: lẩu nóng, canh nóng, trà, cà phê, nước nóng,…

– Thực phẩm cay: các món ăn chứa nhiều ớt, tiêu và các gia vị cay khác

– Thực phẩm chua: trái cây họ cam quýt (cam, chanh, bưởi), các loại dưa chua, giấm, và các sản phẩm lên men

– Thực phẩm cứng: bánh quy, các loại hạt và kẹo cứng, ổi, mía,…

4.1.6. Giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ

Người bệnh cần kết hợp chăm sóc răng miệng cẩn thận tại nhà thì viêm gai lưỡi mới nhanh chóng thuyên giảm. Cụ thể:

– Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày, nhẹ nhàng chải răng và lưỡi để loại bỏ mảng bám và vi khuẩn. Sử dụng bàn chải đánh răng có lông mềm để tránh làm tổn thương thêm vùng lưỡi bị viêm

– Chọn loại kem đánh răng không chứa thành phần gây kích ứng

– Kết hợp sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng để làm sạch kẽ răng mà bàn chải không thể chạm tới, giúp giảm nguy cơ vi khuẩn gây viêm nhiễm lan rộng

– Thực hiện kiểm tra răng miệng định kỳ và điều trị kịp thời các bệnh lý răng miệng khác như sâu răng, viêm nướu để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn gây hại

4.2. Thuốc điều trị viêm gai lưỡi

Để chữa viêm gai lưỡi, các bác sĩ thường kê thuốc kháng sinh, kháng nấm hoặc kháng virus để loại bỏ những ổ viêm. Điển hình như:

Clotrimazol:

Clotrimazol là thuốc kháng nấm, được bác sĩ chỉ định trong trường hợp nấm Candida trong miệng và gây viêm gai cuống lưỡi (4).

– Thành phần: Clotrimazol

– Công dụng: Thay đổi tính thấm của màng, tiêu diệt nấm trong khoang miệng và giảm các triệu chứng của bệnh viêm gai lưỡi

– Cách sử dụng: Dùng viên ngậm 10mg, ngày ngậm 3 lần

Corticoid:

Để các triệu chứng của viêm gai lưỡi cải thiện, người bệnh có thể dùng thuốc Corticoid dùng tại chỗ.

– Thành phần chính: Cortisol

– Công dụng: giảm đau nhức, sưng tấy ở lưỡi

– Cách sử dụng: thoa một lớp thuốc mỏng lên vùng bị viêm 1 – 2 lần/ngày

Nystatin:

Nystatin là thuốc kháng sinh được sử dụng nhiều để chữa viêm gai cuống lưỡi. Thuốc bào chế từ dịch streptomyces noursei.

– Thành phần chính: Ethanol, Propyl hydroxybenzoate,…

– Công dụng: giảm đau rát ở lưỡi nhờ liên kết với màng tế bào nấm gây bệnh và biến đổi tính thấm của màng

– Liều dùng: uống 1 – 2 viên/lần, ngày uống 3 – 4 lần

Thuốc kháng nấm Clotrimazol

5. Phòng ngừa viêm gai lưỡi

Viêm gai lưỡi có thể phòng ngừa bằng các biện pháp sau:

– Sử dụng bàn chải mềm và đánh răng nhẹ nhàng ít nhất hai lần mỗi ngày

– Súc miệng bằng nước muối 2 – 3 lần/ ngày để giảm viêm

– Tránh thực phẩm nóng, cay, chua, cứng có thể làm tình trạng viêm nghiêm trọng hơn và kéo dài thời gian hồi phục

– Ưu tiên ăn thực phẩm mềm như cháo, súp, sữa chua, và sinh tố để giảm đau và kích ứng

– Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để giữ cho miệng ẩm và giảm khô rát

– Bổ sung thực phẩm giàu vitamin B12 và axit folic như thịt đỏ, cá, trứng, rau xanh và các sản phẩm từ sữa

– Sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen để giảm đau và viêm

Biện pháp phòng ngừa viêm gai lưỡi

6. Chế độ ăn uống tốt cho người bị viêm gai lưỡi

Dưới đây là những lưu ý về chế độ ăn uống cho người bị viêm gai lưỡi:

– Ưu tiên thực phẩm mềm, dễ nuốt, giúp việc ăn uống trở nên dễ dàng và thoải mái hơn như cháo, súp, trứng, thịt xay nhuyễn, canh, sinh tố,…

– Ăn các thực phẩm giàu vitamin B12 và axit folic bao gồm thịt, cá, gia cầm, trứng, sữa và các sản phẩm từ sữa, rau xanh lá, đậu, trái cây họ cam quýt và ngũ cốc nguyên hạt

– Không ăn những vật cứng, có góc cạnh, quá khô, chua, ngọt, nhiều gia vị, dầu mỡ để hạn chế tổn thương niêm mạc miệng, lưỡi tăng nguy cơ hình thành vết loét

– Hạn chế uống rượu bia, đồ uống chứa cồn, không hút thuốc lá, ăn nhiều thực phẩm có khả năng gây kích thích khoang miệng

Những hình ảnh viêm gai lưỡi được Nha khoa Paris chia sẻ sẽ giúp bạn nhanh chóng nhận biết bệnh lý và có phương án xử lý. Người bệnh nên chữa trị sớm để tránh ảnh hưởng nhiều tới sinh hoạt hàng ngày.