Giải đáp: Viêm họng mãn tính có nguy hiểm không

Viêm họng mãn tính là một bệnh lý rất phổ biến và kéo dài trong nhiều ngày. Bệnh có thể gây ra nhiều triệu chứng làm ảnh hưởng đến cuộc sống như đau họng, ho, sốt… Vậy viêm họng mãn tính có gây nguy hiểm không? Làm thế nào để phòng ngừa biến chứng do bệnh gây ra? Cùng lắng nghe Tiến sĩ, bác sĩ Đàm Ngọc Trâm (Giám đốc hệ thống Nha Khoa Paris) giải đáp trong bài viết dưới đây.

1. Viêm họng mãn tính là gì?

Viêm họng mãn tính là tình trạng viêm nhiễm ở họng kéo dài trên một tuần. Bệnh viêm họng mãn tính xảy ra khi viêm họng cấp tính lặp đi lặp lại nhiều lần, không đáp ứng với các phương pháp điều trị (1).

Hai thể phổ biến của viêm họng mãn tính đó là viêm VA mãn tính và viêm amidan mãn tính. Bệnh gây ra nhiều triệu chứng nhưng phổ biến nhất là đau rát họng, ho đờm dai dẳng.

Viêm họng mãn tính thường gây ho dai dẳng

2. Nguyên nhân và triệu chứng của viêm họng mãn tính

Theo tiến sĩ, bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm, bệnh viêm họng mãn tính xuất phát do nhiều nguyên nhân và gây ra các triệu chứng khác nhau. Cụ thể:

2.1. Nguyên nhân

Những nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm họng mãn tính bao gồm:

– Vi khuẩn, virus, nấm đến từ môi trường, không khí xâm nhập niêm mạc họng.

– Viêm amidan kéo dài, không được điều trị triệt để (2).

– Viêm xoang mãn tính do dịch nhầy từ vùng xoang chảy xuống họng gây ra kích ứng.

– Dị ứng với các tác nhân như bụi bẩn, khói thuốc lá, hóa chất

– Trào ngược dạ dày thực quản do dịch tiêu hoá ở dạ dày trào ngược lên làm tổn thương niêm mạc cổ họng gây ra ho dai dẳng, khó nuốt.

– Sử dụng quá nhiều thuốc lá, rượu bia có thể làm kích thích niêm mạc họng, khiến các triệu chứng như đau rát, sưng tấy trở nên nặng hơn.

– Yếu tố di truyền: Theo nghiên cứu, những người có bố mẹ hoặc anh chị em bị viêm họng mãn tính thì có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người khác.

Viêm amidan kéo dài, không điều trị dứt điểm là một trong những nguyên nhân gây ra viêm họng mãn tính

2.2. Triệu chứng

Khi mắc viêm họng mãn tính, người bệnh sẽ gặp một số triệu chứng phổ biến dưới đây:

– Đau rát họng, đặc biệt khi nuốt.

– Họng sưng tấy, đỏ rát.

– Ho dai dẳng trên 1 tuần, có thể là ho khan hoặc ho có đờm.

– Khàn giọng hoặc mất giọng

– Cảm giác vùng sau xương ức bị nóng rát (thường xuất hiện ở người bị trào ngược dạ dày).

– Hạch bạch huyết ở cổ sưng to (hiếm gặp).

3. Bệnh lý viêm họng mãn tính có nguy hiểm không?

Viêm họng mãn tính không được điều trị sẽ rất nguy hiểm. Khi đó, bệnh sẽ trở nặng, hay tái phát và gây ra biến chứng như: ho ra máu, ho kéo dài, đau đầu dữ dội, áp xe họng, viêm phổi, viêm phế quản cấp, viêm ngoài màng tim, viêm khớp và ung thư vòm họng.

3.1. Ho ra máu, ho kéo dài

Khi tổ chức niêm mạc họng viêm nhiễm nặng trong thời gian dài, bạn sẽ bị ho dai dẳng. Tình trạng trên sẽ gây ảnh hưởng đến giấc ngủ, khiến bạn khó chịu và mệt mỏi.

Hơn nữa, bạn còn có thể ho ra máu hoặc chất nhầy chứa máu từ đường hô hấp. Máu thường kèm theo bọt, có màu gỉ sét hoặc đỏ tươi. Phần lớn những người bị viêm họng mãn tính ho ra máu đều xuất hiện thêm những triệu chứng như đau ngực, ngứa cổ, nóng rát ở phía sau xương ức…

Viêm họng mãn tính có thể dẫn đến ho ra máu

3.2. Thường xuyên đau đầu dữ dội

Nếu viêm họng mãn tính không được điều trị sớm, cơn đau nhức ở vùng họng sẽ ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn. Thậm chí, cơn đau còn có thể lan sang cả vùng đầu, gây thiếu tập trung và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

3.3. Áp xe ở họng

Về bản chất, viêm họng mãn tính không thể tự khỏi. Nếu như bạn không can thiệp điều trị, vi khuẩn gây bệnh sẽ phát triển với tốc độ chóng mặt và tiếp tục xâm nhập vào sâu bên trong cấu trúc niêm mạc họng. Điều đó khiến cho họng bị nhiễm trùng và hình thành ổ áp xe.

Ở giai đoạn đầu, các ổ áp xe ở họng chỉ có một vài triệu chứng như ngạt mũi, khó nuốt, đau nhức họng… Theo thời gian, các ổ áp xe ở họng sẽ tiếp tục phát triển và gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, ớn lạnh, rét run và khó thở. Khi đó, quá trình điều trị chắc chắn sẽ mất rất nhiều thời gian.

3.4. Viêm phổi

Những vi khuẩn ở vùng niêm mạc họng nếu như không được loại bỏ sớm có thể nhanh chóng xâm nhập vào phổi thông qua đường hô hấp. Chúng sẽ gây viêm nhiễm các nhu mô phổi bao gồm ống phế nang, túi phế nang…

Các biểu hiện của bệnh lý viêm phổi gồm có mệt mỏi, ho, khó thở, sốt cao, co giật… Bệnh càng nghiêm trọng thì các triệu chứng trên càng nặng và kéo dài hơn.

Bệnh viêm phổi đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nếu bệnh không được chữa trị sớm, nguy cơ tử vong là rất cao.

3.5. Viêm phế quản cấp

Phế quản là một ống dẫn khí nằm nối tiếp ngay sau khí quản, ở ngang đốt sống ngực 4,5. Vi khuẩn ở niêm mạc họng có thể dễ dàng lan xuống phế quản và gây viêm nếu như không được ngăn chặn sớm.

Bệnh viêm phế quản cấp cũng có nhiều triệu chứng tương đồng với viêm họng như ho, sốt, mệt mỏi, đau họng… Điều đó khiến cho nhiều người bị nhầm lẫn và không điều trị đúng cách, dẫn đến suy hô hấp, gây nguy hiểm tới tính mạng.

Viêm phế quản cấp

3.6. Viêm ngoài màng tim

Viêm ngoài màng tim là một biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm họng mãn tính do viêm cầu khuẩn nhóm A gây ra. Nguyên nhân là vỏ của loại vi khuẩn trên gần giống với màng tim.

Khi cơ thể tiết ra những kháng thể gây bệnh sẽ đồng thời tấn công cả vào tim, khiến cho lớp màng bao quanh tim bị viêm nhiễm. Bệnh viêm ngoài màng tim gây ra các triệu chứng như đau tức ngực đột ngột, đau vùng sau xương ức… Nếu được điều trị sớm, bệnh có thể khỏi sau 3 tuần. Tuy nhiên, trong trường hợp phát hiện bệnh muộn, các triệu chứng trên có thể kéo dài tới vài tháng.

3.7. Viêm khớp

Bệnh viêm họng mãn tính ở mức độ nặng cũng có thể gây ra biến chứng viêm khớp. Bởi khi tấn công vào cơ thể, các kháng nguyên của liên cầu khuẩn nhóm A có thể tồn tại ở màng khớp

Dần dần, chúng sẽ gây ra tình trạng viêm khớp, dẫn đến tình trạng sưng, nóng, đỏ và đau tại một hoặc nhiều khớp trên cơ thể. Bệnh lý chắc chắn sẽ hạn chế vận động, gây ra nhiều khó khăn khi sinh hoạt hoặc chơi thể thao.

3.8. Ung thư vòm họng

Viêm họng mãn tính kéo dài sẽ khiến cho niêm mạc họng bị tổn thương nghiêm trọng. Khi đó, cơ thể sẽ tập hợp các tế bào bạch cầu vào vùng họng bị viêm nhiễm để nhanh hồi phục. Tuy nhiên, do tình trạng viêm đã quá nặng nên các tế bào phải hoạt động không ngừng, dẫn đến sai sót DNA. Điều đó là nguyên nhân gây nên sự phát triển bất thường của các tế bào phân chia và hình thành ung thư.

Ung thư là một bệnh lý ác tính với tỉ lệ tử vong rất cao, lên đến hơn 70% tại Việt Nam. Do bệnh thường được phát hiện muộn, dẫn đến không đáp ứng nhiều với phương pháp điều trị.

Ung thư vòm họng

4. Cách điều trị viêm họng mãn tính

Trước khi tư vấn phương pháp điều trị, bác sĩ sẽ chẩn đoán thông qua các triệu chứng lâm sàng, khám họng và chỉ định một số xét nghiệm như máu, nội soi, chụp X-quang phổi. Sau đó, xác định nguyên nhân và các triệu chứng để điều trị.

4.1. Điều trị nguyên nhân

Mỗi nguyên nhân gây ra viêm họng mãn tính lại có cách điều trị riêng, cụ thể như sau:

– Do vi khuẩn: Sử dụng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.

– Do viêm amidan mãn tính: Cắt amidan để loại bỏ nguồn viêm nhiễm.

– Do viêm xoang: Điều trị viêm xoang bằng một số biện pháp như dùng thuốc, xông hơi, phẫu – thuật.

– Do dị ứng: Tránh các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, bụi, sử dụng thuốc chống dị ứng.

– Do trào ngược dạ dày thực quản: Sử dụng thuốc giảm tiết axit dạ dày, thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt.

– Loại bỏ các yếu tố khác: Bỏ hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, sử dụng máy lọc không khí, vệ sinh mũi hàng ngày bằng nước muối dạng phun sương…

4.2. Điều trị triệu chứng

Khi mắc viêm họng mãn tính có thể gây ra một số triệu chứng, mỗi triệu chứng lại có một ách điều trị khác nhau.

– Ho: Sử dụng thuốc giảm ho. Trường hợp ho có đờm thì bổ sung thêm thuốc long đờm.

– Sốt, đau đầu, sổ mũi: Uống thuốc giảm đau, chống viêm.

– Hơi thở nặng mùi: Sử dụng nước súc miệng chuyên dụng hoặc dung dịch sát khuẩn chứa iod lỏng, nước muối sinh lý.

– Mũi chảy nhiều: Vệ sinh hàng ngày bằng nước muối sinh lý.

Sử dụng thuốc là giải pháp điều trị các triệu chứng do viêm họng mãn tính gây ra

4.3. Điều trị bằng phương pháp dân gian

Theo dân gian, có một số phương pháp sử dụng nguyên liệu thiên nhiên, thảo dược để điều trị viêm họng mãn tính. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả, dễ thực hiện:

Quất ngâm mật ong

Quất có chứa vitamin C, beta-carotene, flavonoid giúp chống oxy hoá và giảm viêm hiệu quả. Trong khi đó, mật ong chứa nhiều enzyme có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, làm dịu cơn đau họng.

Cách thực hiện: Ngâm khoảng 4 – 5 quả quất cắt đôi với mật ong rồi ngậm nước cốt ngâm mật ong này khoảng 3 lần/ngày.

Uống nước lá tía tô ấm

Eugenol, carvacrol có trong lá tía tô có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau hiệu quả. Ngoài ra, lá tía tô còn giúp làm loãng đờm, khiến chúng dễ dàng bị loại bỏ và giảm ho.

Cách thực hiện: Nấu 20-30g lá tía tô với 500ml nước rồi đun sôi trong 10 phút. Để nguội rồi uống hàng ngày, mỗi lần khoảng 100ml, có thể hoà với mật ong để tăng tác dụng kháng khuẩn.

Lê hấp táo đỏ

Lê có tác dụng tiêu đờm, bổ phổi, giảm nóng trong. Táo đỏ có tác dụng nâng cao hệ miễn dịch. Sự kết hợp của 2 nguyên liệu này giúp giảm bớt các triệu chứng của viêm họng mãn tính gây ra (2). 

Cách thực hiện: Lê rửa sạch, bỏ phần ruột đem chưng cách thuỷ với 3 quả táo đỏ, đường phèn, một ít gừng trong 15 phút. Sau đó, lấy ra để nguội và ăn khi còn ấm.

Lê hấp táo đỏ là bài thuốc dân gian giúp điều trị ho và viêm họng hiệu quả

5. Cách phòng ngừa viêm họng mãn tính

Để ngăn chặn những biến chứng của bệnh viêm họng mãn tính, bạn cần điều trị bệnh lý sớm. Tùy vào từng trường hợp, các bác sĩ sẽ có phương án chữa trị phù hợp để loại bỏ hoàn toàn tác nhân gây bệnh và ngăn ngừa bệnh lý tái phát.

Bên cạnh đó, song song với việc chữa viêm họng mãn tính tại bệnh viện, bạn cần phải có chế độ chăm sóc cẩn thận tại nhà để nâng cao hiệu quả điều trị. Cụ thể như sau:

– Không dùng thuốc lá.

– Tránh sử dụng bia, rượu.

– Không ăn uống đồ lạnh.

– Không tắm nước lạnh.

– Giữ ấm cơ thể, nhất là cổ.

– Vệ sinh mũi, họng bằng nước muối sinh lý để loại bỏ vi khuẩn gây bệnh.

– Bổ sung rau xanh, thịt, cá… để nâng cao sức đề kháng.

– Sau khi ăn, vệ sinh răng miệng bằng bàn chải, kem đánh răng, chỉ nha khoa và nước súc miệng.

– Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài.

– Điều trị sớm và dứt điểm bệnh viêm họng cấp, tránh để lâu ngày bệnh sẽ tiến triển thành viêm họng mãn tính.

6. Câu hỏi thường gặp

Có rất nhiều câu hỏi liên quan đến áp xe amidan được gửi tới cho Nha Khoa Paris, dưới đây là những thắc mắc thường gặp và giải đáp chi tiết.

6.1. Viêm họng amidan mãn tính có nguy hiểm không?

Theo Tiến sĩ, bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm, bệnh viêm họng amidan mãn tính nếu không được điều trị dứt điểm sẽ gây ảnh hưởng đến amidan lưỡi (phần dưới của lưỡi), viêm vùng mũi họng xung quanh, áp xe amidan…(3)

Áp xe amidan (peritonsillar abscess) là tình trạng có mủ hình thành trong amidan, gây ra các triệu chứng như đau nhức, sốt cao, ớn lạnh, khó nuốt. Bệnh cần được điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc phẫu thuật rạch rãnh. 

6.2. Viêm họng mãn tính có chữa khỏi được không?

Viêm họng mãn tính không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát bằng cách điều trị và thay đổi lối sống. Điều trị bao gồm sử dụng thuốc, phẫu thuật cắt amidan và các biện pháp hỗ trợ như vệ sinh họng miệng, sử dụng máy lọc không khí, thay đổi lỗi sống, hạn chế rượu bia và tập thể dục thường xuyên. 

6.3. Viêm họng mãn tính có lây không?

Tiến sĩ, bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm cho biết: “Viêm họng mãn tính không lây truyền trực tiếp từ người có bệnh sang người không có bệnh nhưng các tác nhân như khói thuốc, môi trường độc hại, hoá chất kích thích, dị ứng sẽ là tăng nguy cơ mắc bệnh.” (4)

Viêm họng mãn tính không lây nên có thể giao tiếp bình thường

6.4. Phân biệt viêm họng mãn tính và ung thư vòm họng như thế nào?

Viêm họng mãn tính và ung thư vòm họng là hai bệnh lý khác hoàn toàn nhau về triệu chứng và mức độ nguy hiểm. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết:

Như vậy, vấn đề “viêm họng mãn tính có nguy hiểm không” đã được Nha Khoa Paris chia sẻ cụ thể ở trong bài viết. Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào khác liên quan đến bệnh lý trên thì hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh nhất.