Chun niềng răng là gì? Dùng chun niềng răng có đau không?

11/06/2025
*

Tác giả: Nha khoa paris
Theo dõi Nhakhoaparis trên

Chun niềng răng là một khí cụ nhỏ nhưng đóng vai trò quan trọng trong quá trình chỉnh nha. Chun giúp tạo lực kéo, điều chỉnh khớp cắn và hỗ trợ răng di chuyển đúng hướng. Tuy quen thuộc với người niềng răng, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về loại chun này. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ các loại chun niềng răng phổ biến, tác dụng và cách sử dụng đúng để đạt hiệu quả chỉnh nha tối ưu.

I. Chun niềng răng là gì?

Chun niềng răng là dây cao su chuyên dụng trong chỉnh nha, có độ đàn hồi cao, dùng để tạo lực kéo giúp răng di chuyển về vị trí mong muốn và hỗ trợ điều chỉnh khớp cắn.

Chun niềng răng còn có nhiều tên gọi khác như thun niềng răng, thun chỉnh nha. Loại chun này giúp tạo áp lực nhẹ nhưng liên tục lên răng hoặc hai hàm, góp phần điều chỉnh vị trí răng và khớp hàm theo đúng kế hoạch điều trị. Nhờ vậy, quá trình sắp xếp răng diễn ra nhanh và chính xác hơn.

Tùy vào mục đích sử dụng, chun niềng răng được chia thành nhiều loại như chun đóng khoảng, chun kéo khớp cắn và chun liên hàm. Chun có thể được gắn từ mắc cài này sang mắc cài khác hoặc nối từ hàm trên xuống hàm dưới để tạo lực kéo phù hợp với từng giai đoạn điều trị.

Chun niềng răng là dây cao su chuyên dụng có nhiều tên gọi khác như thun niềng răng, thun chỉnh nha

II. Tác dụng của chun niềng răng

Chun niềng răng có tác dụng tạo lực kéo ổn định, hỗ trợ quá trình di chuyển răng và điều chỉnh khớp cắn, giúp quá trình chỉnh nha diễn ra chính xác và hiệu quả hơn.

– Căn chỉnh khớp cắn: Chun niềng răng giúp điều chỉnh mối tương quan giữa hai hàm bằng cách kéo hàm trên và hàm dưới về đúng vị trí mong muốn. Với những trường hợp sai lệch khớp cắn như hô, móm, cắn chéo… chun liên hàm sẽ được gắn từ hàm trên xuống hàm dưới để tạo lực kéo giữa hai hàm, giúp hàm khép lại chính xác hơn theo trục chuẩn.

– Đóng khoảng trống giữa các răng: Sau khi nhổ răng hoặc khi răng bị thưa, chun có thể được sử dụng để kéo các răng lại gần nhau. Từ đó đóng kín các khoảng trống, tạo ra sự liên kết chặt chẽ giữa các răng, đảm bảo tính thẩm mỹ và chức năng ăn nhai sau điều trị.

– Ổn định và điều hướng lực kéo: Chun tạo ra lực kéo nhẹ nhưng liên tục, giúp kiểm soát hướng di chuyển của răng theo đúng kế hoạch bác sĩ đưa ra. Đây là yếu tố then chốt giúp răng di chuyển ổn định, không bị lệch hướng hoặc di chuyển quá nhanh gây tổn thương.

– Tăng hiệu quả chỉnh nha: Ở những giai đoạn quan trọng như chỉnh khớp cắn hoặc hoàn thiện vị trí răng, việc sử dụng chun giúp đẩy nhanh tốc độ điều trị và tăng tính chính xác. Nếu người niềng răng đeo chun đúng cách và đều đặn, thời gian điều trị có thể được rút ngắn và kết quả đạt được sẽ tối ưu hơn.

Chun niềng răng có tác dụng tạo lực kéo ổn định, hỗ trợ quá trình di chuyển răng và điều chỉnh khớp cắn

III. Các loại chun niềng răng phổ biến

Hiện nay, có các loại chun niềng răng phổ biến như: Chun liên hàm, chun tách kẽ, chun chuỗi, chun cột (O-ring). Mỗi loại chun có vị trí sử dụng và chức năng riêng, giúp hỗ trợ quá trình di chuyển răng và điều chỉnh khớp cắn hiệu quả hơn.

Loại chun	Vị trí sử dụng	Tác dụng chính
Chun liên hàm	Nối giữa hàm trên và hàm dưới (hai bên hoặc giữa)	Điều chỉnh khớp cắn, kéo hai hàm về đúng tương quan, hỗ trợ điều trị hô/móm.
Chun tách kẽ	Đặt giữa 2 răng trước khi gắn khâu.	Tạo khoảng cách tạm thời giữa các răng để dễ gắn khâu hoặc mắc cài
Chun chuỗi	Nối giữa các mắc cài trên cùng một hàm.	Đóng khoảng trống giữa các răng, kéo răng sát lại gần nhau.
Chun cột (O-ring)	Quấn quanh mắc cài	Giữ dây cung cố định trong rãnh mắc cài, duy trì lực kéo lên răng.

IV. Dùng chun niềng răng có đau không?

Việc dùng chun niềng răng có gây cảm giác đau hoặc ê nhẹ, đặc biệt trong 2-3 ngày đầu, sau đó sẽ giảm dần khi răng và hàm thích nghi với lực kéo từ chun. Đây là phản ứng bình thường do răng đang bắt đầu dịch chuyển.

Một số biểu hiện khó chịu có thể gặp bao gồm:

– Ê buốt khi nhai hoặc cắn thức ăn.
– Căng cơ hàm nhẹ do chun kéo giữa hai hàm.
– Cảm giác vướng víu hoặc hơi khó chịu trong miệng.

Tuy nhiên, nếu cảm giác đau kéo dài bất thường (quá 5–7 ngày) hoặc kèm theo sưng, viêm, có thể bạn đang gặp vấn đề về kỹ thuật đeo chun hoặc mắc cài. Lúc này bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra.

Dùng chun niềng răng có gây cảm giác đau hoặc ê nhẹ, đặc biệt trong 2-3 ngày đầu

V. Cách đeo chun liên hàm niềng răng đúng cách

Đeo chun liên hàm đúng cách là yếu tố quyết định đến hiệu quả chỉnh nha và thời gian điều trị. Việc đeo sai hoặc không đều có thể làm chậm quá trình di chuyển răng, thậm chí gây sai lệch khớp cắn.

Để đeo chun liên hàm hiệu quả, bạn cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

– Làm theo đúng sơ đồ của bác sĩ bởi mỗi người sẽ có sơ đồ đeo riêng tùy theo tình trạng răng và khớp cắn. Tuyệt đối không tự ý thay đổi vị trí.
– Đeo liên tục từ 20–22 giờ mỗi ngày, trừ lúc ăn và vệ sinh răng miệng để duy trì lực kéo liên tục.
– Không tự ý tháo ra khi chưa cần thiết để tránh gián đoạn quá trình dịch chuyển răng, ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng.
– Thay chun mới mỗi ngày bởi chun cũ dễ bị giãn, mất độ đàn hồi, không còn tạo lực kéo hiệu quả như ban đầu.

Chun niềng răng là một bộ phận nhỏ nhưng đóng vai trò rất lớn trong quá trình chỉnh nha. Việc sử dụng đúng loại chun, đúng vị trí và đúng thời gian giúp rút ngắn thời gian điều trị mà còn đảm bảo kết quả niềng răng đạt được tối ưu. Bên cạnh đó, hiệu quả của quá trình niềng răng không chỉ phụ thuộc vào tay nghề bác sĩ mà còn ở ý thức hợp tác của người đeo niềng. Đặc biệt nếu đeo chun đúng giờ, đúng cách và đều đặn mỗi ngày.

Tiến sĩ - Bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm

Đã kiểm duyệt nội dung

Tiến sĩ - Bác sĩ nha khoa Đàm Ngọc Trâm Phó trưởng Bộ môn Phục hình Răng Hàm Mặt tại Viện đào tạo răng hàm mặt – Đại học Y Hà Nội. Tiến sĩ, Bác sĩ Đàm Ngọc Trâm. Giám đốc Hệ thống chuỗi Nha khoa Paris. Bác sĩ nổi danh với hơn 20 năm kinh nghiệm, đảm nhiệm cả vai trò giảng dạy, quản lý và trực tiếp điều trị.